Yaz güneşinden faydalanamayan kışın hasta oluyor

İMM­ÜN­OL­OJİ / TEM­MUZ 2016

Güne­şin yüzü­nü daha çok gös­ter­di­ği yaz mev­si­mi­nin doğal D vita­mi­ni depo­la­mak için büyük bir fır­sat oldu­ğu­nu söy­le­yen Doç. Dr. Akgül Akpı­nar­lı Antony, yaz güne­şin­den doğ­ru fay­da­la­nıl­dı­ğı tak­dir­de, bir­çok has­ta­lı­ğa kar­şı vücu­dun korun­du­ğu­nu, ayrı­ca kış ayla­rın­da orta­ya çıkan has­ta­lık­la­rın­da önü­ne geçil­di­ği­ni açıkladı. 

Doğal D vita­mi­ni kay­na­ğı olan güne­şin fay­da­la­rı say­mak­la bit­mi­yor. Aler­ji ve İmm­un­ol­oji Uzma­nı Doç. Dr. Akgül Akpı­nar­lı Antony, bir­çok has­ta­lı­ğa kar­şı bağı­şık­lık sis­te­mi­mi­zin güç­len­me­si­ni sağ­la­yan ve soğuk hava­lar­da nük­se­den has­ta­lık­la­ra kar­şı kal­kan olan D vita­mi­ni en doğal alma­nın yolu­nun, güneş­ten doğ­ru yarar­lan­mak oldu­ğu­nu söy­le­di. Antony, ayrı­ca D vita­mi­ni­nin sade­ce kemik meta­bo­liz­ma­sı üze­rin­de etki­si olma­dı­ğı­nı, bütün vücut sis­te­mi için önem taşı­dı­ğı­nı ve eksik­li­ği­nin ise bir­çok has­ta­lı­ğa neden oldu­ğu­nu belirtti. 

GÜNEŞ KORU­YU­CU KREM­LE­RE DİKKAT!

D Vita­mi­ni­nin, güneş ışın­la­rı­nın deri­ye temas etme­si ile elde edil­di­ği­ni söy­le­yen Antony ​“Güneş ara­cı­lı­ğıy­la vücu­du­mu­zun ihti­yaç duy­du­ğu D vita­mi­ni­nin %90–95’ini alı­yo­ruz. Fakat D vita­mi­ni­nin en çok kar­şı­la­na­ca­ğı vakit olan yaz ayla­rın­da bol­ca kul­la­nı­lan güneş koru­yu­cu krem­ler D vita­mi­ni alma­mı­zı engel­le­yen fak­tör­le­rin başın­da geli­yor. Bu neden­le D vita­mi­ni alı­mı­nın en iyi yapı­la­ca­ğı yaz ayla­rı iyi değer­len­di­ril­me­li” diye konuştu.

Doç. Dr. Akgül Akpı­nar­lı Antony D vita­mi­ni eksik­li­ği­ni kolay­laş­tı­ran durum­la­rı şöy­le sıraladı:

• Yaş­lı­lık: Hem güne­şe yete­rin­ce maruz kal­ma­mak hem de deri­de D vita­mi­ni salı­nı­mı­nın azalması.

• Koyu Cil­di Olan­lar: Deri­de­ki mela­nin pig­men­ti­nin faz­la­lı­ğı güne­şin deri­de­ki D vita­mi­ni sen­te­zi­ni olum­suz etki­ler, örne­ğin D Vita­mi­ni eksik­li­ği zen­ci­ler­de daha çok olur.

• Şiş­man­lık: D Vita­mi­ni yağ doku­sun­da depo­la­nan bir vita­min oldu­ğu için şiş­man kişi­ler­de daha çok eksik­lik olur.

• Bağır­sak­lar­da sin­di­rim ve emi­lim prob­lem­le­ri: Böb­rek has­ta­lık­la­rı, kara­ci­ğer hastalıkları

• Sade­ce anne sütüy­le bes­le­nen bebek­ler: Anne sütün­de D vita­mi­ni olma­dı­ğı için anne sütü alan bebek­le­rin mut­la­ka gün­lük D vita­mi­ni­ni dışar­dan alma­sı gerekir.

• Güneş koru­yu­cu­lar: Güne­şin cil­di­miz için en olum­suz etki­le­rin­den biri kont­rol­süz ve uzun süre­li mazu­ri­yet­ler sonu­cun­da cilt kan­se­ri­ne neden olma­sı­dır. 15 ve üze­rin­de­ki fak­tör­lü güneş krem­le­ri deri­miz­de D Vita­mi­ni sen­te­zi­ni %95 ve üze­rin­de engel­ler­ler. Dola­yı­sıy­la dışa­rı­da bulun­sak bile eğer güneş kre­mi kul­lan­dıy­sak deri­mi­ze temas eden güneş­te­ki UVB ışın­la­rı blo­ke oldu­ğu için D vita­mi­ni sen­tez edilemez.

D Vita­mi­ni eksik­li­ği olma­ma­sı için ne yapıl­ma­sı gerekir? 

Yaz mev­si­min­de müm­kün oldu­ğun­ca D vita­mi­ni depo­la­mak için güneş ışın­la­rın­dan iyi fay­da­lan­mak gere­kir. Deri­de D vita­mi­ni sen­tez­le­yen ışın­lar UVB ışın­la­rı­dır. UVB ışın­la­rı­nın deri­de D vita­mi­ni sen­tez­le­me­si için en uygun oldu­ğu saat­ler güne­şin dün­ya­mı­za en dik ola­rak ışın gön­der­di­ği öğlen saat­le­ri­dir. Dola­yı­sıy­la güneş­li gün­ler­de ve yazın her gün saat 11.00−13.00 ara­sı, 25–30 daki­ka­yı dışa­rı­da güneş altın­da geçir­mek gere­kir. Tabii bu süre­ye vücu­du alış­tır­mak­ta fay­da var. Yani ilk gün­den güne­şin altın­da 30 daki­ka dur­mak vücu­du yora­bi­lir ve hiç iste­me­di­ği­miz güneş yanık­la­rı­na neden ola­bi­lir. Her gün 5 daki­ka artı­ra­rak 30 daki­ka­ya çıkılmalıdır.

D vita­mi­ni depo­la­mak için güneş­len­di­ği­miz­de güneş kre­mi sür­me­mek gere­kir, çün­kü güneş krem­le­ri UVB ışın­la­rı­nın deri­ye tema­sı­nı engel­ler. Yani öğlen saat­le­rin­de D vita­mi­ni için dışa­rı çık­tı­ğı­mız­da güneş kre­mi sür­me­ye­lim ama öğlen saatin­den son­ra dışa­rı çık­tı­ğı­mız­da dışa­rı çık­ma­dan en az 30 daki­ka önce yük­sek fak­tör­lü güneş kre­mi süre­rek deri­mi­zi koru­ya­lım. Ve yine uzun süre­li dışa­rı­da kala­cak­sak her 2–3 saat­te bir güneş kre­mi sür­me işi­ni tekrarlayalım. 

Yine güneş ışın­la­rı­nın deri­miz­de D vita­mi­ni sen­tez­le­me­si için deri­mi­ze direkt temas etme­si gere­kir. Bu neden­le üstü­müz­de müm­kün­se kol­la­rı açık bıra­kan t‑sirtler ve yine şort­lar olma­sı gerekir.

Güneş ışın­la­rı evde­ki cam­dan, ara­ba­da­ki cam­dan geçe­rek D vita­mi­ni yapa­maz­lar. Bu neden­le güneş ışın­la­rıy­la direkt temas etmek gerekir.

Ayrı­ca D vita­mi­ni açı­sın­dan zen­gin somon, sar­dal­ye, uskum­ru, rin­go balı­ğı, lüfer, ton balı­ğı gibi yağ­lı balık­lar tüket­mek besin­ler­den D vita­mi­ni alma­mı­za yar­dım­cı olur.

D vita­mi­ni eksik­lik­le­ri tes­pit edil­di­ğin­de D vita­mi­ni tak­vi­ye­le­ri almak da gerekebilir.

YIL­DA BİR KEZ ÖLÇTÜRÜN

Antony; D vita­mi­ni eksik­li­ği tanı­sı­nı koy­ma­nın çok kolay ve teda­vi­si­nin de hem çok kolay hem de ucuz oldu­ğu­nu söy­le­di. Bu neden­le büyük, küçük, yaş­lı genç her­ke­sin, müm­kün­se sene­de bir kere D vita­mi­ni sevi­ye­si­ni ölç­tür­me­si gerek­ti­ği­ni, ihti­ya­cı olan­la­rın mut­la­ka dok­tor kont­ro­lün­de D vita­mi­ni teda­vi­si gör­me­si­ni tav­si­ye etti.

yonetici

See aut­ho­r­’s posts