Reflü tedavisinde eski tip asit azaltıcılar kısa süre kullanılmalı

Prof. Dr. Cengiz Bölükbaş
Prof. Dr. Cen­giz Bölükbaş

REF­LÜ / MAYIS 2016

Bah­çe­şe­hir Üni­ver­si­te­si Tıp Fakül­te­si Gast­ro­en­te­ro­lo­ji Ana­bi­lim Dalı Öğre­tim Üye­si Prof. Dr. Cen­giz Bölük­baş, ref­lü teda­vi­sin­de pro­ton pom­pa inhi­bi­tör­le­ri­nin çoğu zaman tek doz yeter­li ola­ca­ğı­nı, gece yakın­ma­sı faz­la olan­lar­da eski tip asit azal­tı­cı ilaç­la­rın rahat­la­ma­yı sağ­la­ya­cak kadar kısa bir süre kul­la­nı­lıp bıra­kıl­ma­sı gerek­ti­ği­ni söylüyor.

Ref­lü tanı­sın­da gast­ros­ko­pi­nin yeri nedir?

Ref­lü şüp­he­siy­le gast­ros­ko­pi yap­tı­ğı­mız­da, ref­lü­ye neden ola­bi­lecek mide fıtı­ğı olup olma­dı­ğı­nı, aşa­ğı­da ref­lü­ye gast­rit ya da ülse­rin eşlik edip etme­di­ği­ni görü­yo­ruz. Her şey nor­mal de görü­ne­bi­lir, ama yara var­sa (Daha çok yemek boru­su­nun midey­le bir­leş­ti­ği yer­de olur) ref­lü teş­hi­si­ni kesin­leş­tir­miş olur­su­nuz. Eğer yara yok­sa none­ro­ziv ref­lü diyo­ruz. Bu has­ta­lar da ref­lü teda­vi­si aldık­la­rı zaman çoğun­luk­la iyi­le­şi­yor­lar. Tabii teda­vi­nin dozu kişi­ye göre belir­len­me­li­dir. Has­ta­la­rın büyük çoğun­lu­ğu gün­de tek doz­la iyi­le­şir­ken, yüz­de 10’luk bir kesi­min çok yük­sek doz­lar­da, bazen çok uzun süre ilaç alma­sı gerekiyor.

Teda­vi­de yaşam tar­zı deği­şik­li­ği ne kadar önemlidir?

Ref­lü­de üç ana teda­vi var. Birin­ci­si yaşam tar­zı­nın düzen­len­me­si­dir. Has­ta yemek­ten son­ra­ki iki saat için­de uzan­ma­ma­lı ve dik otur­ma­lı­dır. Gece yatar­ken göv­de ve baş yuka­rı­da olma­lı­dır. Yata­ğın baş kıs­mı­nın 2025 dere­ce­lik bir eği­lim­le yük­sel­til­me­si gere­ki­yor. Aşı­rı ve bir­den bire yemek tüket­me­mek, siga­ra­yı, alko­lü bırak­mak, kilo ver­mek yaşam tar­zı deği­şik­lik­le­ri ara­sın­da sayı­la­bi­lir. İkinc­isi bes­len­me rejim­le­rin­den yağ­lı­la­rın, çiko­la­ta­la­rın, özel­lik­le yara var­sa por­ta­kal suyu, doma­tes suyu gibi içe­cek­le­rin çıka­rıl­ma­sı­dır. Üçün­cü­sü de ilaç teda­vi­si­dir. İlaçs­ız ref­lü teda­vi­si çok başa­rı­lı olmaz.

İlaç teda­vi­sin­de nele­re dik­kat etmek gerekir?

Ref­lü teş­hi­si konul­duk­tan son­ra has­ta­ya ilaç baş­la­tı­lır. Endos­ko­pi­siz de, asit ölç­me­den de has­ta­nın yaşı ve diğer şika­yet­le­ri­ne göre ilaç kara­rı veri­le­bi­lir. İlaç teda­vi­sin­den has­ta fay­da görür­se ref­lü teş­hi­si de doğ­ru­lan­mış olur, fay­da gör­mü­yor­sa iki şey düşün­mek gere­kir: Ya ilaç yeter­siz geli­yor­dur, ya da has­ta ref­lü değil­dir. Bu durum­da gere­kir­se ilaç kul­la­nır­ken asit ölç­mek gere­kir. Asit yete­rin­ce düş­müş mü, asit­le bir­lik­te saf­ra da geli­yor mu, ölç­mek lazım­dır. Endos­ko­pi de yap­mak gere­ke­bi­lir. Asit yete­rin­ce düşü­rü­le­me­miş­se dozu artı­rı­rız, asit düş­tü­ğü hal­de şika­yet­ler devam edi­yor­sa baş­ka bir neden aramalıyız.

Has­ta­la­rın yüz­de 7580’inde tek doz pro­ton pom­pa inhi­bi­tö­rü yeter­li olu­yor. Diğer­le­ri­ne çift doz veri­yo­ruz. Eski tip asit azal­tı­cı ilaç­la­rı, h2 resep­tör anta­go­nist­le­ri, his­ta­min resep­tör anta­go­nist­le­ri nadi­ren kul­la­nı­yo­ruz. Gece asi­di faz­la olan­lar­da bun­lar ekle­ne­bi­lir, ancak rahat­la­ma­yı sağ­la­ya­cak kadar kısa süre­li kul­la­nıl­mak üze­re. Topi­kal etki­li şurup ve tab­let­ler gün için­de­ki yan­ma­lar faz­la­laş­tı­ğı zaman kısa süre­li yan­ma­yı önle­ye­bi­li­yor. Bun­la­rın yan etki­si azdır, zara­rı yoktur.

Saf­ra ref­lü­sü nedir, nasıl teda­vi edilir?

Mide­ye saf­ra­nın bol gel­me­si duru­mu­dur. Daha çok saf­ra kese­si ame­li­ya­tı olmuş kişi­ler­de veya daha önce mide ope­ras­yo­nu geçir­miş; mide­nin bir kıs­mı alın­mış, ince­ba­ğır­sak ile mide bir­leş­ti­ril­miş kişi­ler­de saf­ra daha kolay akar. Saf­ra ref­lü­sü­nü direkt orta­dan kal­dı­ran bir ilaç yok. Biz asi­di azalt­mak­la saf­ra ref­lü­sü­nün yapa­ca­ğı şika­yet­le­ri de azalt­ma­ya çalı­şı­yo­ruz ama mide­nin daha çabuk boşal­ma­sı­nı, yüzey­sel koru­ma­yı sağ­la­ya­cak ilaç­lar­la daha çok fay­da­lı oluyoruz.

Ame­li­yat kim­ler­de düşünülür?

İlaç çok iyi gel­diy­se, bütün şika­yet­le­ri orta­dan kal­dır­dıy­sa, diye­lim ki 40 yaşın­da­ki bir has­ta­nın 40 yıl ilaç kul­lan­ma­sı­nı önle­mek için ame­li­yat edil­me­si ter­cih edi­lir. Şiş­kin­lik, gaz, yan­ma­lar devam edi­yor­sa bu has­ta­la­rın ame­li­yat­tan da uzak kal­ma­la­rı lazım. Onlar nonül­ser dis­pep­si­dir, ame­li­yat olur­lar­sa şika­yet­le­ri azal­maz, ter­si­ne artar. Ref­lü ame­li­ya­tı olmuş olmak bir daha ref­lü olma­ya­ca­ğız anla­mı­na da gel­mez. Ame­li­yat­tan son­ra da ref­lü­ye bağ­lı şika­yet­ler olu­şa­bi­lir. İlaç ne kadar başa­rı­lıy­sa ref­lü ame­li­ya­tı da o kadar başarılıdır.

İlgili Haberler

Leave a Comment