PKU ülkemizin en önemli sağlık sorunlarından biri

PKU / EKİM 2016  Bu yıl üçün­cü­sü düzen­le­nen Fenil­ke­to­nü­ri (PKU) Kampı’nda 41 şehir­den, 917 yaş ara­sın­da 120’ye yakın fenil­ke­to­nü­ri­li (PKU’lu) çocuk bira­ra­ya gel­di. Fenil­ke­to­nü­ri ve diğer Kalıt­sal Meta­bo­lik Has­ta­lık­lı Çocuk­lar Vak­fı (MET­VAK) ile Gele­ce­ğin Yıl­dız­la­rı tara­fın­dan düzen­le­nen kamp, Uludağ’da ger­çek­leş­ti­ril­di. Nut­ri­cia Medi­kal Beslenme’nin koşul­suz des­te­ği ile düzen­le­nen kam­pa, PKU’lu çocuk­la­rın yanı sıra dok­tor ve diye­tis­yen­ler katıl­dı. Ömür boyu düşük pro­te­in­li bir diyet uygu­la­mak duru­mun­da olan çocuk­lar, kamp süre­sin­ce hem sos­yal akti­vi­te­ler­le aynı diyet­le­ri gibi ömür boyu sürecek dost­luk­lar kur­du, hem de daha önce hiç tat­ma­dık­la­rı lez­zet­le­ri ken­di diyet­le­ri­ne uyar­la­mak üze­re mut­fa­ğa girdi.
Doğum­sal meta­bo­lik has­ta­lık­lar­dan biri olan PKU’nun ülke­miz için önem­li sağ­lık sorun­la­rın­dan biri oldu­ğu­na dik­kat çeken MET­VAK Yöne­tim Kuru­lu Baş­kan Yar­dım­cı­sı ve Hacet­te­pe Üni­ver­si­te­si Tıp Fakül­te­si Çocuk Meta­bo­liz­ma Has­ta­lık­la­rı Bilim Dalı öğre­tim üye­si Prof. Dr. Ayşe­gül Tokat­lı, bu has­ta­lık­la doğan çocuk­la­rın yaşam boyu düşük pro­te­in­li bir diyet uygu­la­mak zorun­da olduk­la­rı­nı aktar­dı. Prof. Dr. Tokat­lı, Sağ­lık Bakan­lı­ğı tara­fın­dan her yeni doğan bebe­ğe uygu­lan­ma­sı gere­ken fenil­ke­to­nü­ri tara­ma­sı­nın öne­mi­ni vur­gu­lar­ken PKU Kampı’nın da çocuk­lar üze­rin­de olum­lu etki­si­ni şöy­le ifa­de etti: PKU’lu çocuk­la­rı­mız tüm yaşam­la­rı süre­sin­ce doğal pro­te­in kay­nak­la­rı­nı çok kısıt­lı, bazı­la­rı­nı ise hiç tüket­me­mek duru­mun­da­lar. Bu kamp saye­sin­de çocuk­lar ken­di­le­ri gibi baş­ka birey­le­rin de oldu­ğu­nu görü­yor ve yaşa­dık­la­rı zor­luk­la­rı bir­bir­le­riy­le pay­la­şı­yor­lar. Bu kamp saye­sin­de ilk kez aslın­da fark­lı olma­dık­la­rı­nı hissediyorlar.”

 NEDE­Nİ AKRA­BA EVLİLİĞİ
Kısa­ca PKU’ ola­rak adlan­dı­ra­bi­le­ce­ği­miz Fenil­ke­to­nü­ri, akra­ba evli­lik­le­ri yüzün­den Türkiye’de yük­sek sık­lık­ta görül­mek­te­dir ve yıl­da orta­la­ma 220250 bebek bu has­ta­lık­la doğ­mak­ta­dır. Bu has­ta­lık­ta vücut­ta bir enzim yeter­siz oldu­ğu için, diyet­le alı­nan pro­te­in­le­rin yapı taş­la­rın­dan biri olan feni­la­la­ni­ni kul­la­nı­la­maz. Kan­da biri­ken feni­la­la­nin bey­ne zarar verir. Diyet­te­ki pro­te­in kay­nak­la­rı ile vücu­da alı­nan, vücut­ta oluş­ma­yan bu pro­te­in yapı taşı­nın kan­da­ki mik­ta­rı diyet­le pro­te­in alı­mı kısıt­la­na­rak kont­rol edi­le­bi­li­yor. Bu neden­le yaşa­mın ilk gün­le­rin­de fenil­ke­to­nü­ri­li oldu­ğu yeni­do­ğan tara­ma­sı ile sap­tan­mış, yaşa­mın ilk gün­le­rin­de pro­te­in­den kısıt­lı diyet teda­vi­si baş­lan­ma­mış ya da yaşa­mın özel­lik­le ilk yıl­la­rın­da diyet teda­vi­si iyi uygu­lan­ma­mış fenil­ke­to­nü­ri­li­ler­de, kan feni­la­la­nin düze­yi yük­sek olan birey­ler­de bey­nin yük­sek kan feni­la­la­nin düze­yi nede­ni ile etki­len­me­si sonu­cu ağır zihin­sel özür geliş­me­si kaçı­nıl­maz olu­yor. Kla­sik teda­vi­si yaşam boyu pro­te­in­den çok kısıt­lı diyet uygu­la­ma­sı olan fenil­ke­to­nü­ri ile doğan çocuk­la­rın sos­yal hayat­la­rı da bu diyet uygu­la­ma­sı nede­ni ile etkileniyor.”

 DİY­ETL­ERİ ÖMÜR BOYU SÜRECEK
Fenil­ke­to­nü­ri­nin top­lum gene­lin­de far­kın­da­lı­ğı olduk­ça düşük oldu­ğu için, çocuk­la­rın çev­re­le­ri­ne özel durum­la­rı­nıa kata­ra­ma­dık­la­rı­nı ve bu yüz­den sos­yal geli­şim­le­rin­de sıkın­tı yaşa­dık­la­rı­nı belir­ten MET­VAK Yöne­tim Kuru­lu Üye­si ve Hacet­te­pe Üni­ver­si­te­si Tıp Fakül­te­si Çocuk Meta­bo­liz­ma Has­ta­lık­la­rı Bilim Dalı öğre­tim üye­si Prof. Dr. Serap Siv­ri, kam­pın çocuk­la­rın ken­di­le­ri­ni ifa­de bece­ri­le­ri için de büyük önem taşı­dı­ğı­nı vur­gu­la­dı. Kamp süre­sin­de kız çocuk­la­rı­na özel bir otu­rum­la PKU ve anne­lik konu­sun­da bil­gi akta­ran Prof. Dr. Siv­ri, İler­ide anne ola­cak çocuk­la­rı­mı­zı bugün­den gerek­li bil­gi­ler­le dona­ta­rak PKU’lu çocuk­la­rın bugün­le­ri kadar yarın­la­rı­na da reh­ber­lik etme­yi amaç­lı­yo­ruz” diye konuş­tu. 3. PKU Kam­pı kap­sa­mın­da; Danone’nin süt­lü ürün­ler, su, medi­kal bes­len­me ve anne bebek bes­len­me­si iş biri­mi çalı­şan­la­rın­dan olu­şan Dano­ne Gönül­lü­le­ri çocuk­la­ra özel bir etkin­lik gerçekleştirdi.

İlgili Haberler

Leave a Comment