Orta kulakta biriken sıvıya kronikleşmeden müdahale etmeli

orta kulakKBB / EKİM 2015

Okul çağın­da­ki çocuk­lar­da daha sık görü­len ve aile­le­rin Çocu­ğum beni duy­mu­yor, sor­du­ğum soru­la­ra ilgi­siz cevap­lar veri­yor, son zaman­lar­da tele­viz­yo­nu çok daha yakın­dan izle­me­ye baş­la­dı.’ gibi şika­yet­ler­le baş­vur­duk­la­rı orta kulak­ta sıvı biri­ki­mi ile ilgi­li merak edi­len­le­ri Hisar Inter­con­ti­nen­tal Hos­pi­tal Kulak Burun Boğaz Has­ta­lık­la­rı, Baş ve Boyun Cer­ra­hi­si Uzma­nı Doç. Dr. Tay­fun Apuhan’dan öğrendik. 

Orta kulak­ta sıvı birik­me­si nedir?

Genel ve lokal enfek­si­yon belir­ti ve bul­gu­la­rı olma­dan sağ­lam kulak zarı arka­sın­da sıvı top­lan­ma­sıy­la karak­te­ri­ze bir orta kulak ilti­ha­bı tipidir.

Orta kulak ilti­ha­bıy­la orta kulak­ta sıvı birik­me­si nasıl ayrılır?

Akut orta kulak ilti­ha­bı­nın iyi­leş­me­sin­den son­ra orta kulak­ta sağ­lam kulak zarı arka­sın­da sıvı kala­bi­lir. Sıvı­nın %52’si dört haf­ta için­de ve %80’i sekiz haf­ta için­de kay­bo­lur. Bu neden­le bir orta kulak ilti­ha­bı ata­ğı­nın ardın­dan orta kulak­ta biri­ken sıvı, ancak üç aylık kri­tik süre­yi geçer­se orta kulak­ta sıvı birik­me­si ola­rak kabul edi­lir ve teda­vi süre­ci baş­lar. Yani has­ta kulak ağrı­sı ve akın­tı, ateş ve ben­ze­ri yakın­ma­la­rı dile getirmez.

Bu ris­ki artı­ran fak­tör­ler nelerdir?

26 yaş gru­bun­da­ki çocuk­lar­da 67 defa ya da daha sık tek­rar­la­nan üst solu­num yolu enfeksiyonları,

Nazo­fa­renks deni­len böl­ge­yi tıka­ya­rak solu­num güç­lü­ğü yapan geniz eti­nin büyüklüğü,

Çocuk­ta her­han­gi bir aler­jik has­ta­lık olma­sı, genel ve lokal bağı­şık­lık sis­te­mi bozuklukları,

Pre­ma­tü­re doğum, 

Yüz geli­şim anomalileri,

Vücut ağır­lı­ğı­nın nor­mal­den düşük olması,

Anne sütü­nün erken bırakılması, 

Kala­ba­lık ortam­lar­da sık­ça bulunulması, 

Yaşa­nan böl­ge ve iklim koşulları, 

Nem dere­ce­si,

Sık üst solu­num yolu enfek­si­yo­nu geçi­ren çocuk­la­rın yaz ayla­rın­da düzel­me­si ve yeter­siz teda­vi gör­me­le­ri de orta kulak­ta sıvı birik­me­si­ne neden olabilir. 

Has­ta­lık teda­vi edil­mez­se sonuç­la­rı nelerdir?

Sık ola­rak tek­rar­lar ve iler­ler ise kulak­ta kireç­len­me, iç kulak tipi işit­me kay­bı, koles­te­atom deni­len ve ile­ri­de büyük sıkın­tı­lar veren ve mut­la­ka işit­me­yi bozan ame­li­yat­lar gerek­ti­ren tab­lo­la­ra yol açabilir. 

Nasıl teda­vi edilir?

Teda­vi­de; ilk adım bün­ye­sel risk fak­tör­le­ri­nin belir­len­me­si­dir. Bun­lar yaş, kro­nik üst solu­num yolu enfek­si­yon­la­rı­nın var­lı­ğı, geniz eti, aler­ji, yüz geli­şim ano­ma­li­le­ri ve bağı­şık­lık sis­te­mi bozuk­luk­la­rı­dır. Baş­ta mev­sim olmak üze­re çev­re­sel risk fak­tör­le­ri de teda­vi pla­nın­da önem­li rol oynar­lar. Eğer sıvı biri­ki­mi iki taraf­lı ve üç haf­ta­dan daha faz­la bir süre­dir devam edi­yor­sa kro­nik­leş­me ola­sı­lı­ğı yük­sek­tir. Yaşın küçük olma­sı hem teda­vi­nin başa­rı­sı­nı düşü­rür hem de tek­rar­la­ma ihti­ma­li­ni yük­sel­tir. Aynı şey mev­sim­ler için­de geçer­li­dir. Anti­bi­yo­tik­ler ile bel­li oran­da iyi­leş­me sağ­lan­sa da sık ola­rak tek­rar etmek­te­dir. Bu neden­le anti­bi­yo­tik teda­vi­si­ne alı­nan has­ta­la­rın ara­lık­lı ola­rak kont­rol edil­me­si ve tek­rar­la­ma ola­sı­lı­ğı­nın akıl­da tutul­ma­sı gere­kir. Sinü­zit ve ben­ze­ri enfek­si­yon­lar ile geniz eti­nin büyük olma­sı teda­vi­yi olum­suz yön­de etki­ler. Eğer badem­cik­ler çok büyük ve geniz eti var­sa, ilaç teda­vi­si ile vakit kay­bet­mek gerek­siz­dir hemen cer­ra­hi teda­vi yapıl­ma­sı gerekir. 

Geniz eti alı­nır ve kula­ğa ven­ti­las­yon tüpü takı­lır. Ven­ti­las­yon tüp­le­ri orta kula­ğı nor­mal gaz kon­sant­ras­yon­la­rın­da­ki hava ile hava­lan­dı­rır ve orta kulak­ta­ki basın­cın atmos­fe­rik değer­le­re ulaş­ma­sı­nı sağ­lar. Orta kulak­ta sıvı birik­me­si­nin ve nega­tif basın­cın neden oldu­ğu işit­me kay­bı­nın düzel­me­si­ni sağ­lar. Ancak unu­tul­ma­ma­lı­dır ki bu tür çocuk­lar­da tüp atıl­dık­tan son­ra tek­rar nük­se­de­bi­lir. Nüks ora­nı­nı etki­le­yen baş­lı­ca fak­tör yine has­ta­nın yaşı­dır. Ayrı­ca östa­ki boru­su­nun fonk­si­yo­nun­da­ki bozuk­luk­lar ve geniz eti­nin yeter­siz alın­ma­sı bu ris­ki daha da artırır. 

Ven­ti­las­yon tüpü takıl­mış çocuk­lar­da kula­ğın sudan korun­ma­sı öne­ri­lir. Tüp zaman zaman tıka­na­bi­lir ve işit­me azlı­ğı yapar. Bazen tüp takıl­dık­tan son­ra mey­da­na gelen kana­ma da tüpün tıkan­ma­sı­na sebep ola­bi­lir. Bu durum­da özel dam­la­lar kul­la­nı­la­rak kulak kiri yumu­şa­tı­lıp alın­ma­lı­dır. Tüp takı­lı iken akın­tı görü­lür­se ya orta kulak ilti­ha­bı yine­len­miş­tir ya da dışa­rı­dan orta kula­ğa enfek­si­yon bulaş­mış­tır. Çok nadir ola­rak tüp orta kula­ğa düşe­bi­lir. Bu konu­da dik­kat­li olun­ma­lı­dır. Ven­ti­las­yon tüp­le­ri­nin kalış süre­le­ri iki ay ile iki yıl ara­sın­da değişir.

İlgili Haberler

Leave a Comment