Novo Nordisk Türkiye Genel Müdürü Dr. Şebnem Avşar Tuna ​“Yenilikçi İlaçlar İçin Bütçe Oluşturulması Çok Önemli”

Dr. Şeb­nem Avşar Tuna Kimdir?
İst­anb­ul Üni­ver­si­te­si İst­anb­ul Tıp Fakültesi’ni bitir­dik­ten kısa bir süre son­ra ilaç sek­tö­rü­ne geç­ti. 12 yıl­dır Novo Nordisk’te çalı­şı­yor. Medi­kal depart­man­da Medi­kal Müdür ola­rak baş­la­dı­ğı kari­ye­rin­de sıra­sıy­la Medi­kal Direk­tör­lük, Pazar­la­ma Direk­tör­lü­ğü ve İş Üni­te­si Direk­tör­lük görev­le­rin­de bulun­duk­tan son­ra, 2010 yılı Ocak ayı ile bera­ber Novo Nor­disk Tür­ki­ye Genel Müdü­rü ola­rak atandı.

Diya­bet ala­nı­nın önde gelen araş­tır­ma­cı şir­ket­le­rin­den Novo Nordisk’in Tür­ki­ye Genel Müdü­rü Şeb­nem Avşar Tuna ile Türk İlaç Sanayi’nin için­de bulun­du­ğu duru­mu ve yeni­lik­çi ilaç­lar üre­ten fir­ma­la­rın bu durum­dan nasıl etki­len­di­ği­ni konuştuk.

Novo Nor­dis­k­’in dün­ya­da­ki kısa­ca kuru­luş tarih­çe­si­ni ala­bi­lir miyim? Ne zaman­dan bu yana Tür­ki­ye­’­de faali­yet gösteriyor?
Novo Nor­disk diya­bet ala­nın­da lider ola­rak sür­dür­dü­ğü 90 yıla yak­la­şan yeni­lik­çi­lik dene­yi­mi­ne sahip, glo­bal bir fir­ma­dır. Şir­ket ayrı­ca hemo­fi­li teda­vi­si, büyü­me hor­mo­nu teda­vi­si ve hor­mon rep­las­man teda­vi­si gibi alan­lar­da da lider konu­ma sahip­tir. Mer­ke­zi Danimarka’da olan Novo Nordisk’in 32,500 çalı­şa­nı bulun­mak­ta ve 190 ülke­de yak­la­şık 24 mil­yon has­ta­ya hiz­met vermektedir.
Novo Nor­disk Türkiye’de ise 1995 yılın­da kurul­muş­tur. Diya­bet ala­nın­da Tür­ki­ye paza­rı­nın lider şir­ke­ti­dir, ayrı­ca Tür­ki­ye paza­rı­na büyü­me hor­mo­nu ürün­le­ri, hor­mon rep­las­man teda­vi­si ve hemo­fi­li teda­vi­si ürün­le­ri­ni de teda­rik etmek­te­dir. Türkiye’de, İst­anb­ul ve Ankara’da bulu­nan ana ofis­le­ri­miz ve yak­la­şık 200 çalı­şa­nı­mız­la, 600.000 civa­rın­da­ki has­ta­ya yeni­lik­çi ürün­le­ri­miz­le hiz­met veriyoruz.

Novo Nor­dis­k­’in Türk ilaç paza­rın­da­ki pro­fi­li­ni kısa­ca anla­ta­bi­lir misiniz?
Novo Nor­disk Tür­ki­ye, diya­be­tin ve diğer kro­nik durum­la­rın önlen­me­si, erken teş­hi­si ve daha iyi teda­vi edil­me­si için geliş­ti­ri­len giri­şim­le­re lider­lik etme­ye ve des­tek­le­me­ye büyük önem ver­mek­te­dir. Bu amaç­la aşa­ğı­da­ki giri­şim­le­re des­tek vermekteyiz:
• Diya­be­tin önlen­me­si ve diya­bet komp­li­kas­yon­la­rın­dan koru­nul­ma­sı için, sağ­lık­lı yaşam tar­zı­nın ne kadar önem­li oldu­ğu konu­sun­da hal­kın bilin­ci­nin arttırılması
• Erken teş­his, etkin teda­vi ve has­ta­lı­ğın doğ­ru yöne­ti­mi­ni sağ­la­mak için, sağ­lık mes­lek men­sup­la­rı­na ve has­ta­la­ra yöne­lik eği­tim­ler düzenlenmesi
• Temel araş­tır­ma­lar ve bil­gi pay­la­şı­mı yoluy­la yeni­lik­çi pro­je­le­rin sunul­ma­sı için, aka­de­mik kurum­lar­la kamu-özel sek­tör ortak­lık­la­rı­nın oluşturulması.
Novo Nor­disk için­de bilim­sel ve sos­yal geli­şi­me kat­kı­da bulun­ma­yı amaç­la­yan güç­lü bir fel­se­fe­ye sahi­biz. Şir­ke­ti­mi­zin genel ama­cı, has­ta-mer­kez­li diya­bet teda­vi­si­ne daha faz­la odak­lan­ma­yı sağ­la­ya­cak araş­tır­ma-geliş­tir­me yap­mak ve aynı zaman­da diya­bet, hemo­fi­li ve diğer cid­di kro­nik has­ta­lık­la­rı olan insan­la­rın yaşam­la­rın­da ger­çek bir fark yarat­mak­tır. Bu amaç­la Türkiye’de çok geniş bir araş­tır­ma ve geliş­tir­me faali­ye­tin­de bulu­nu­yo­ruz. Halen Türkiye’de diya­bet ala­nın­da 16 ayrı pro­je­de top­lam 750 gönül­lü ve 32 araş­tı­rı­cı ile bu faali­yet­le­re devam ediyoruz.

Novo Nor­dis­k­’in faali­yet gös­ter­di­ği teda­vi alan­la­rı han­gi­le­ri? Bu alan­lar­da Novo Nor­dis­k­’in ayrı­ca­lı­ğı­nı tanım­lar mısınız?
Novo Nor­disk temel­de diya­bet olmak üze­re hemo­fi­li, büyü­me bozuk­luk­la­rı ve hor­mon rep­las­man teda­vi­si alan­la­rın­da faali­yet gös­ter­mek­te­dir. Şir­ke­ti­mi­zin önce­lik­li odak nok­ta­sı olan diya­bet ala­nın­da bugü­ne kadar bir­çok yeni­lik­çi teda­vi­ye öncü­lük ettik.
Novo Nor­disk, iş faali­yet­le­ri­ni sorum­lu ve sür­dü­rü­le­bi­lir şekil­de büyüt­me­yi hedef­le­mek­te­dir. Bu sene 25–29 Ocak tarih­le­rin­de Davos’ta yapı­lan Dün­ya Eko­no­mik Forumu’nda ilan edi­len ​“Glo­bal 100 Listesi”nde Novo Nor­disk ​“En Sür­dü­rü­le­bi­lir Şir­ket” sıfa­tı ile lis­te­nin başı­na otur­ma­sı bunun en güç­lü kanı­tı­dır. Şir­ke­ti­miz ​‘Temel Üçgen Pren­si­bi’ ve ​‘Novo Nor­disk Tar­zı’ ile yöne­ti­lir. Temel üçgen pren­si­bi, kal­bin­de has­ta olmak koşu­luy­la, finan­sal sorum­lu­luk, sos­yal sorum­lu­luk ve çev­re­sel sorum­lu­luk ile çer­çe­ve­le­nen bir pren­sip­tir. En sür­dü­rü­le­bi­lir şir­ket ödü­lü de bu temel üçgen pren­si­bi­nin tak­dir edil­me­si ve Novo Nordisk’in uzun süre­li başa­rı ile denk­leş­ti­ril­me­si sebe­bi ile gel­di. Şir­ke­ti­mi­zin bu yak­la­şı­mı has­ta­la­rı­mı­zın daha iyi hayat­lar sür­me­si­ne yar­dım etme­mi­ze, his­se­dar­la­rı­mı­za çeki­ci bir yatı­rım orta­mı sağ­la­ma­mı­za ve top­lu­mu­mu­za kat­kı­da bulun­ma­mı­za imkan veriyor.

Bir ilaç fir­ma­sı ola­rak niş alan­lar­da faali­yet gös­ter­mek bir avan­taj mı deza­van­taj mı?
Ana faali­yet gös­ter­di­ği­miz diya­bet bugün her­ke­sin ajan­da­sın­da olan bir konu. Gide­rek deği­şen hayat şart­la­rı­mız nede­niy­le sayı­sı kat­la­na­rak artan Diya­bet konu­sun­da 90 yıl­lık bil­gi biri­ki­mi­mi­zi bu konu­da çalı­şan her­kes­le pay­laş­mak ve iş ortak­lık­la­rı oluş­tur­mak için çalışıyoruz.

Tür­ki­ye­’­de­ki diya­bet pro­fi­li­ni ve teş­his ve diya­bet teda­vi ürün­le­ri paza­rı­nı değer­len­di­rir misi­niz? Novo Nor­dis­k­’in bu pazar­da­ki ayrı­ca­lı­ğı­nı tanım­la­ya­bi­lir misiniz?
Türkiye’de eriş­kin nüfu­sun %13.7 sin­de diya­bet bulun­du­ğu­nu son yapı­lan ​“Tür­ki­ye Ulu­sal Diya­bet Çalış­ma­sı TURDEP‑2” sonuç­la­rı­na daya­na­rak söy­le­ye­bi­li­riz. 1998 yılın­da yapı­lan bir önce­ki ulu­sal çalış­ma­da bu rakam % 7.2 ola­rak bil­di­ril­miş­ti. Bu da geçen süre zar­fın­da Türkiye’de diya­be­tin nere­dey­se iki katı­na çık­tı­ğı­nı gös­ter­mek­te­dir. Diya­be­tin en yay­gın oldu­ğu böl­ge Doğu Ana­do­lu Bölgesi’dir. Yine aynı çalış­ma­ya göre Türkiye’de diya­bet­li kişi­le­rin % 32–50’sine tanı kon­ma­mış­tır. Bunun anla­mı, Tip 2 diya­bet­li her iki kişi­den biri­nin çok geç tanı aldı­ğı­dır. Bu durum komp­li­kas­yon­la­rın art­ma­sı­na ve tıb­bi mali­ye­tin yük­sel­me­si­ne neden olmaktadır.
Türkiye’de 2011 yılın­da, diya­bet­li­le­re ila­ve ola­rak, 3.16 mil­yon eriş­kin­de bozuk glu­koz tole­ran­sı sap­tan­mış­tır ki bu duru­mun Tip 2 diya­be­te iler­le­me­si ihti­ma­li çok yüksektir.
Ulus­la­ra­ra­sı Diya­bet Federasyonu’nun 2011 yılın­da yayın­la­dı­ğı veri­le­re göre, Türkiye’de 2011 yılın­da 31,931 eriş­kin ölü­mü, diya­bet ile iliş­ki­len­di­ril­miş­tir– bu her gün 87 kişi­nin diya­bet­le iliş­ki­li bir neden­le öldü­ğü anla­mı­na gelmektedir.
Tüm Dün­ya için büyük bir sorun teş­kil eden böy­le­si­ne bir epi­de­mi­de Diya­bet teda­vi­sin­de yeni­lik­çi ürün­le­rin Tür­ki­ye piya­sa­sın­da yer alma­sı çok önem­li­dir. Novo Nor­disk insü­lin ala­nın­da hem ürün, hem insü­lin enjek­si­yon sis­tem­le­ri hem de sis­te­mi tamam­la­yan iğne uçla­rı ile tam port­fö­yü­nü teda­rik etmek­te­dir. Son yıl­lar­da diya­bet teda­vi­sin­de yeni çığır­lar açtı­ğı­na inan­dı­ğı­mız yeni­lik­çi ürün­le­ri­mi­zi de piya­sa­ya geti­re­bil­mek için tüm çalış­ma­la­rı­mı­za hız­la devam ediyoruz.

Çalı­şan­la­rı Novo Nor­dis­k­’i nasıl bir fir­ma ola­rak görü­yor? Sürek­li ola­rak Novo Nor­disk Tür­ki­ye­’­den yurt dışın­da­ki Novo Nor­disk ofis­le­ri­ne yöne­ti­ci atan­dı­ğı haber­le­ri ile kar­şı­la­şı­yo­ruz. Çalış­ma orta­mı, kari­yer plan­la­ma­sı fır­sat­la­rı açı­sın­dan değer­len­di­rir misiniz?
Novo Nor­disk çalı­şa­nı­na çok değer veren bir fir­ma­dır. Şir­ket kül­tü­rü­mü­zü ​‘Novo Nor­disk Tar­zı’ oluş­tu­ru­yor. Novo Nor­disk Tar­zı (The Novo Nor­disk Way) bizim değer-taban­lı yöne­tim sis­te­mi­miz­dir. Fir­ma­mı­zın hedef­le­ri­nin neler oldu­ğu­nu, bun­la­rı nasıl elde ede­ce­ği­mi­zi ve bir orga­ni­zas­yon ola­rak neye değer ver­di­ği­mi­zi çalı­şan­la­rı­mı­za açık­ça gös­te­rir. Novo Nor­disk Tar­zı has­ta­la­rı­mız, çalı­şan­la­rı­mız ve his­se­dar­la­rı­mız için uzun vade­de her zaman neyin en iyi oldu­ğu­nu konu­sun­da bize reh­ber­lik eden 10 temel unsur­dan oluş­mak­ta­dır. Şir­ke­ti­miz için bu temel unsur­la­rın tüm çalı­şan­la­rı­mız­ca benim­sen­me­si ve gün­lük iş yapış şekil­le­ri­miz­de yan­sı­tı­lı­yor olma­sı olduk­ça önem­li­dir. Temel unsur­la­rın en yük­sek sevi­de benim­sen­me­si­nin ve uygu­lan­ma­sı­nın çalı­şan­la­rı­mı­zın viz­yo­nu­nu geniş­let­ti­ği­ne, vasıf­la­rı­nı geliş­tir­me­le­ri­ne yar­dım­cı oldu­ğu­na ve onla­rı fark­lı­laş­tır­dı­ğı­na inanıyorum.
Novo Nordisk’de kari­yer plan­la­ma­sı olduk­ça önem veri­len bir konu­dur ve çalı­şan­la­rı­mı­zın yet­kin­lik­le­ri­ne göre kari­yer plan­la­ma­la­rı­nın yapıl­ma­sı des­tek­len­mek­te ve taki­bi sağ­lan­mak­ta­dır. Çalı­şan­la­rı­mız için hem ulu­sal hem de ulus­la­ra­ra­sı çeşit­li kari­yer fır­sat­la­rı mev­cut­tur. Yöne­tim gru­bu ola­rak kari­yer plan­la­ma­sı dahi­lin­de uygun olan aday­la­rı ola­sı fır­sat­lar için yön­len­dir­mek­te ve geli­şim­le­ri­ne des­tek ver­mek­te­yiz. Bunun en büyük örne­ği de bün­ye­miz­de yetiş­tir­di­ği­miz ve yurt­dı­şın­da genel müdür­lük dahil olmak üze­re çeşit­li üst düzey yöne­ti­ci pozis­yon­la­rı­na ata­nan çalı­şan­la­rı­mız­dır. Ata­nan bu arka­daş­la­rı­mız Türkiye’deki dene­yim­le­ri­ni biz­zat git­tik­le­ri ülke­ler­de uygu­la­ma fır­sa­tı yaka­la­mak­ta ve biz­le­ri en iyi şekil­de tem­sil etmektedirler.

Sağ­lık Bakan­lı­ğı­’­nın ilaç fiyat­la­rı üze­rin­den yap­tı­ğı iskon­to­lar ilaç sana­yi­ini nasıl etki­le­di? Büt­çe­ler­de­ki kısın­tı­lar faali­yet­le­re nasıl yansıdı?
Son yıl­lar­da sağ­lık ala­nın­da yapı­lan reform­lar ile sağ­lı­ğa eri­şim çok geniş­le­di. Bu eri­şi­min bera­be­rin­de getir­di­ği bir diğer zor­luk ise ilaç büt­çe­sin­de­ki kont­rol oldu. Dev­le­tin hem eri­şim hem de büt­çe­de bir den­ge yaka­la­ma­sı ve bunu kont­rol için aldı­ğı ted­bir­le­ri anla­mak­la bera­ber, bu istem­le­rin fark­lı­laş­tı­rıl­ma­sı gerek­ti­ği­ne ina­nı­yo­ruz. İns­ül­in­in aşı­rı ya da kötü­ye kul­la­nı­mı gibi bir duru­mu­nun olma­dı­ğı çok aşi­kar­dır. Kal­dı ki insü­li­nin şu anda ülke­miz­de bulu­nan fiya­tı, hem dönem­sel Avro değe­ri­nin gün­cel­len­me­me­si hem de geri öde­me geti­ri­len çok yük­sek iskon­to oran­la­rı nede­niy­le ben­zer refe­rans ülke­ler­de­ki fiya­tı­nın çok altın­da­dır. Bu da Novo Nordisk’in Türkiye’de sür­dü­rü­le­bi­lir iş yap­ma­sı­nı çok zorlamaktadır.
Oysa ki artan diya­bet has­ta sayı­sı ve komp­li­kas­yon­lar göz önü­ne alın­dı­ğın­da, gelecek on yıl­da mali­yet-etkin­lik açı­sın­dan en önem­li konu has­ta­lı­ğa erken müda­ha­le ola­cak­tır. Diya­be­tin teda­vi­si doğal ola­rak mali­yet­li olmak­la bera­ber, diya­be­ti teda­vi etme­mek çok daha yük­sek mali­yet­li­dir. Diya­be­te bağ­lı direkt ve dolay­lı mali­yet­ler erken teş­his ve etki­li teda­vi ile düşü­rü­le­bi­lir. Bu durum­da fark­lı büt­çe model­le­me­le­ri­nin yapıl­ma­sı ve kro­nik has­ta­lık­lar için daha fark­lı yön­tem­le­rin oluş­tu­rul­ma­sı kaçınılmazdır.
Novo Nor­disk mev­cut iskon­to oran­la­rı nede­niy­le, kom­şu ülke­ler­de diya­bet has­ta­la­rı­nın kul­la­nı­mı­na sunu­lan pek çok yeni ürü­nü Tür­ki­ye piya­sa­sı­na suna­ma­ya­cak duru­ma gel­miş­tir. Bu açı­dan da yeni­lik­çi ilaç­lar için büt­çe oluş­tu­rul­ma­sı çok önemlidir.

Sağ­lık Bakan­lı­ğı­’­nın ilaç tanı­tı­mı­na getir­di­ği kısıt­la­ma­la­rı aşmak için ne tür çözüm­ler geliştiriliyor?
Çalış­tı­ğı­mız alan­lar­da ürün tanı­tı­mı için yeni­lik­çi çözüm­ler bul­ma gay­re­ti için­de­yiz. Bunun için son geliş­tir­di­ği­miz pro­je­ler­den biri olan, iPAD ciha­zı des­te­ği ile sunu­lan kapa­lı dön­gü pazar­la­ma mode­li ile hekim yanın­da geçi­ri­len zama­nı en efek­tif şekil­de geçi­re­rek mesaj­la­rı­mı­zı ilet­me­yi hedef­le­dik. Bu pro­je­de aynı zaman­da sade­ce mesa­jı ilet­mek­le kal­ma­yıp hekim­den gelen tep­ki­yi de gör­mek ve ihti­ya­cı­na yöne­lik dön­gü­yü kapa­ta­cak model­ler geliş­ti­ri­yo­ruz. ​‘Novo­PAD’ adı­nı ver­di­ği­miz pro­je­yi Ocak 2012’de yap­tı­ğı­mız dönem top­lan­tı­mız ile tüm şir­ke­te lans­ma­nı­nı gerçekleştirdik.

Son yıl­lar­da üst üste yaşa­nan kriz­ler­den ilaç sek­tö­rü­nün çıkar­dı­ğı tec­rü­be­ler neler­dir? Novo Nor­dis­k­’in iç pazar­da­ki hedef­le­ri neler­dir? Kriz­ler bu hedef­le­rin ger­çek­leş­me süre­ci­ni nasıl etkiledi?
Ama­cı­mız diya­bet has­ta­la­rı­na hayat­la­rı­nı ve teda­vi­le­ri­ni kolay­laş­tı­ra­cak yeni­lik­çi teda­vi ola­nak­la­rı­nı Türkiye’de de suna­bil­mek. İlaca eri­şim­de yaşa­dı­ğı­mız sorun­lar bu yeni­lik­çi ilaç­la­rın geli­şi­ni tabi ki etki­li­yor. Gelecek yıl­lar için oluş­tu­ru­la­cak ilaç har­ca­ma büt­çe­le­rin­de yeni­lik­çi ilaç­lar için yeter­li pay­la­rın oluş­tu­rul­ma­sı en büyük arzumuz.

HABER MERKEZİ

See aut­ho­r­’s posts