Mesane kanserinin makus talihi değişiyor

KAN­SER / TEM­MUZ 2016

Mesa­ne kan­se­ri, her 26 erkek­ten biri­ni teh­dit edi­yor. Bu kan­ser­le müca­de­le için Sağ­lık Bakan­lı­ğı yet­ki­li­le­ri, bilim insan­la­rı ve sivil top­lum tem­sil­ci­le­ri bir ara­ya gel­di. Mesa­ne kan­se­ri pros­tat kan­se­rin­den son­ra erkek­ler­de en sık rast­la­nan ikin­ci üro­lo­jik kan­ser olma­sı­na rağ­men, yakın zama­na kadar göz ardı edi­li­yor­du. Top­lum­da yete­rin­ce bilin­me­me­si erken tanı imka­nı­nı engel­ler­ken, sağ­lık oto­ri­te­le­ri ve ilaç endüst­ri­si­nin de bu kan­ser türüy­le müca­de­le­ye önce­lik ver­di­ği söylenemezdi.

ECPC’nin (Avru­pa Bir­li­ği Kan­ser Has­ta­la­rı Koalis­yo­nu) Nisan sonun­da mesa­ne kan­se­ri­ne iliş­kin bir rapor yayım­la­ya­rak, top­lu­mun tüm kat­man­la­rı­nı, sağ­lık bakan­lık­la­rı­nı ve sivil top­lum orga­ni­zas­yon­la­rı­nı bu kan­se­re kar­şı bir­lik olma­ya çağır­dı. Bu çağ­rı­ya ilk cevap ise Türkiye’den gel­di. Dün­ya­da mesa­ne kan­se­ri­nin erkek­ler ara­sın­da sık­lık ola­rak 7. sıra­da bulun­du­ğu­nu belir­ten Sağ­lık Bakan­lı­ğı Kan­ser Daire Baş­ka­nı Doç. Dr. Murat Gül­te­kin, bu kan­ser türü­nün Türkiye’de daha sık görül­dü­ğü­ne dik­kat çek­ti: ​“Ülke­miz­de erkek­ler ara­sın­da en sık görü­len ikin­ci kan­ser türü” dedi. Dün­ya­da her yıl 330 bin erke­ğin ve 100 bin kadı­nın mesa­ne kan­se­ri tanı­sı aldı­ğı­nı söy­le­yen Kan­ser Daire Baş­ka­nı Doç. Dr. Gül­te­kin, Türkiye’de ise 7800 erkek ve 1300 kadı­nın mesa­ne kan­se­ri­ne yaka­lan­dı­ğı­nı vurguladı. 

Kan­ser Savaş­çı­la­rı Der­ne­ği Baş­ka­nı Aslı Ortak­maç ise bu işbir­li­ği­nin mesa­ne kan­se­riy­le müca­de­le­de çok önem­li bir adım oldu­ğu­na dik­kat çeke­rek, konuş­ma­sı­na şu söz­ler­le devam etti: ​“Maale­sef her kan­ser türüy­le müca­de­le için eşit yatı­rım yapıl­mı­yor, aynı güç­le sava­şıl­mı­yor. İşte bu neden­le mesa­ne kan­se­ri baş­ta olmak üze­re bazı kan­ser tür­le­ri­nin erken tanı ve teda­vi imkan­la­rı da geli­şe­mi­yor. Bugün mesa­ne kan­se­ri­nin bu makus kade­ri­nin değiş­ti­ği gün olabilir.” 

İMM­ÜN­OT­ER­APİ BAŞA­RI SAĞLIYOR

Araş­tır­ma­la­rın gün­de 15 adet ya da daha faz­la siga­ra içen­le­rin mesa­ne kan­se­ri­ne yakan­lan­ma ris­ki­nin içme­yen­le­re oran­la 3,5−4 kat art­tı­ğı­nı gös­ter­dir­di­ği­ne işa­ret eden Koç Üni­ver­si­te­si Tıp Fakül­te­si Dekan Yar­dım­cı­sı ve üro-onko­lo­ji uzma­nı Prof. Dr. Tarık Esen, ​“Stan­dart teda­vi­de mesa­ne­nin halk ara­sın­da bili­nen ismiy­le verem aşı­sıy­la yıkan­ma­sı önem­li yer tutu­yor. Tümör­le­rin kapa­lı ame­li­yat­la temiz­len­me­si ardın­dan BCG (verem) var­yan­tı ile aşı uygu­la­ma­sı yapı­lı­yor. Bu teda­vi­nin yanıt ver­me­di­ği olgu­lar­da mesa­ne tama­men çıkar­tı­la­bi­li­yor. Yayıl­ma ris­ki olan mesa­ne kan­ser­le­rin­de ise kemo­te­ra­pi ve rad­yo­te­ra­pi teda­vi­le­ri­ne baş­vu­ru­lu­yor. Son yıl­lar­da ile­ri dere­ce mesa­ne kan­ser­le­rin­de dene­nen immü­no­te­ra­pi yön­tem­le­ri­nin has­ta­la­rın sağ­ka­lı­mın­da çok önem­li bir başa­rı sağ­la­dı­ğı­nı görüyoruz.” 

Mesa­ne kan­se­ri­nin tara­ma­sıy­la ilgi­li henüz bir test bulun­ma­dı­ğı­nı belir­ten yet­ki­li­ler, erken tanı­nın hayat ve orga­nın kur­tul­ma­sı için çok büyük öne­mi­nin oldu­ğu­nu ekle­di­ler. Erken tanı için idrar­da kan görül­me­si­nin en önem­li belir­ti oldu­ğu­nu söy­le­yen Esen, idrar­da kan görül­dü­ğü anda dok­to­ra baş­vur­mak gerek­ti­ği­ni vur­gu­la­dı. Kadın­lar­da daha az rast­lan­ma­sı­na rağ­men, daha teh­li­le­li sey­ret­ti­ği­ni akta­ran Esen, bunun en büyük nede­ni­ni ise şöy­le açık­la­dı: ​“Kadın­lar idrar­da kan görün­ce bunu jine­ko­lo­jik sebep­le­re bağ­la­yıp, dok­to­ra baş­vur­mak­ta geci­ke­bi­li­yor. Bu da erken tanı şan­sı­nın yiti­ril­me­si­ne sebep oluyor.” 

ERKEN TANI ÖNEMLİ

Her kan­ser türün­de oldu­ğu gibi erken tanı­nın mesa­ne kan­se­ri için de haya­ti öne­mi var. Erken dönem­ler­de tanı alan 10 kişi­den 8’i tanı­dan son­ra 5 yıl ya da daha faz­la yaşa­mı­na devam ede­bi­lir­ken, has­ta­lık geç dönem­de tes­pit edil­di­ğin­de bu oran 10’da bire düşüyor. 

Siga­ra içmek, mesa­ne kan­se­ri için de birin­ci sebep, siga­ra içen­ler­de mesa­ne kan­se­ri görül­me sık­lı­ğı 3,5−4 kat artıyor.

BCG (verem aşı­sı) teda­vi­si uygu­lan­ma­dı­ğın­da mesa­ne kan­se­ri tümör­le­rin­de nüks ora­nı yüz­de 70’lerdeyken bu teda­viy­le oran yüz­de 25’lere düşüyor.

yonetici

See aut­ho­r­’s posts