
FTR / ARALIK 2015
Fizik Tedavi ve Ağrı Uzmanı Doç. Dr. Demirhan Dıraçoğlu, kireçlenmeye (osteoartrit) karşı son dönemde oluşan yeni yaklaşımları ve bu doğrultuda kabul edilen tedavi yöntemlerini anlattı. Kireçlenme ilerleme sürecini yavaşlatarak, ameliyatsız tedavi imkânı sunan, eklem-içi enjeksiyonların tüm dünyada kabul edilen bir tedavi metodu olduğunu belirten Dr. Dıraçoğlu, viskoelastik sodyum hyaluronat çözeltisi içeren intra-artiküler enjeksiyonların kullanımı ve sağladığı katkılar üzerinde durdu.
İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr. Demirhan Dıraçoğlu’ndan kireçlenme tedavisinde güncel yaklaşımlar hakkında bilgi aldık.
Son dönemde kireçlenme sorunun toplumda artış gösterdiğini söyleyebilir miyiz?
Evet, söyleyebiliriz. Hastalıklara karşı tıbbi tanı ve tedavi yöntemlerinin durmaksızın gelişmesi insanın daha uzun süre yaşamasına ve dolayısıyla yaşlı insan nüfusunun artışına neden oluyor. Bu durum daha çok ilerleyen yaşlarda karşılaşılan kireçlenme (Osteoartrit), hipertansiyon, diyabet gibi hastalıkların daha çok görülmesine neden oluyor.
Erken teşhis için geliştirilen yeni yöntemleri nelerdir?
Birkaç ay önce Avrupa Ramotoloji Kongresi’nde uluslararası çalışma grubu olarak bir bildiri yayınladık. Artık kireçlenme yalnızca filmde göründüğünde ortaya çıkmayacak. Biz erken evrede bazı risk faktörlerini öngördük ve henüz filmde ortaya çıkmadan bu kriterler değerlendirilerek erken evre kireçlenmeyi teşhis edebilmeyi umuyoruz. Böylece hastalığın ilerleyen evrelerine karşı erkenden önlemleri alabileceğiz.
Tedavi yöntemlerinden bahsedebilir misiniz?
Tedavi planı hastalığın evresine göre değişebiliyor. Kireçlenme olduğu anlaşılan hastalarda tedavi seçenekleri çeşitli. Egzersizler, fizik tedavi yöntemleri ve ilaçlar ana tedavileri oluşturuyor. Bunun yanında kilo verme, eklem koruma yöntemleri, dizlikler, tabanlıklar, besin destekleri kullanılabilir. Hastalığın son aşaması ameliyatla etkilenen eklemin çıkarılıp yerine protez takılmasıdır. Cerrahi tedavi genellikle son seçenek olarak değerlendirilir. Çünkü tüm ameliyatların sahip olduğu riskler burada da mevcuttur. Son dönemde bu konudaki gelişmelere rağmen hala protezin insan vücudundaki ömrü sınırlı ve bazen ikinci bir protez takma işlemi gerekli olabiliyor. Bu işlem ilkinden daha zor oluyor.
Bizim temel amacımız hastaların ameliyat evresine geçmelerini engellemek. Kireçlenmenin ileriki evrelere taşınmaması için uygun tedavileri seçmek gerekiyor. Eğer hasta zaten son aşamada ise ameliyatı mümkün olduğu sürece erteleyebilecek çözümler üretmeyi amaçlıyoruz. Eklem içine çeşitli enjeksiyonlar yapılabilir. Bunlar arasında en sık tercih edileni hyaluronik asit enjeksiyonlarıdır. Tüm dünyada viskoelastik sodyum hyaluronat çözeltisi içeren intra-artiküler enjeksiyonlar sıkça kullanılıyor ve biz de bu ürünün üstün özelliklerinden hastalarımızın faydalanmasını sağlıyoruz.
Eklem içi enjeksiyon uygulaması nasıl yapılır?
Eklem içine enjeksiyon yapmak için özel bir teknik gerekiyor. Sadece kas-iskelet sistemi uzmanları bu enjeksiyonu steril hastane ortamında yapabilirler. Fizik Tedavi, ortopedi, romatoloji uzmanları ve spor hekimleri bu gruptaki hekimlerdir.
Eklem içerisine en sık yapılan enjeksiyon çeşidi halk arasında “yağlayıcı” olarak bilinen sodyum hyaluronat. Enjeksiyon genellikle birer hafta arayla üç kez yapılır. Enjeksiyon yapıldıktan sonra hasta düzenli aralıklarla takip edilmelidir. Bu enjeksiyonların yılda bir kez tekrar edilmesi gerekebilir. Enjeksiyon ile birlikte mutlaka fizik tedavi, egzersizler, koruma programları da ihmal edilmemelidir.
Enjeksiyonu yapan hekimin iğneyle eklemin içerisine girdiğinden emin olması gerekiyor. Hekimin bu konuda bilgili ve tecrübeli olması önemlidir. İğne kalınlığını hekimin belirlemesi gerekir. Genel bilinenin aksine iğne ne kadar kalınsa o kadar güvenlidir.
Sodyum hyaluronat uygulamalarında mutlaka steril iyot solüsyonu ve steril eldiven kullanılmalı. Sonrasında mutlaka o bölgenin bandajlanması ve enjeksiyondan sonra hastaların 20–30 dakika gözlem altında tutulması gerekiyor. Her ilaçta olduğu gibi iğneler de alerjik reaksiyon yapabilir.
YERLİ ÜRÜN DE VAR
Hyaluronat çözeltileri; düşük, orta ve yüksek molekül ağırlıklarında farklı yoğunluklarda oluyor. Her hyaluronik asit kireçlenme tedavisinde aynı etkiyi göstermez. Olumlu etki göstermesi için molekül ağırlığının ve miligram seviyesinin yeterli düzeyde olması gerekir. Reviscon, 3 milyon Dalton molekül ağırlığı ve 20–32 miligramlık oranları ile kireçlenmeye karşı önemli bir etki gösteriyor ve olumlu sonuçlar elde edilebiliyor. Ayrıca kendi ülkemizin bir ürünü olması, Türkiye’de üretilip dünyaya ihraç edilmesi de bizler için ayrıca önemli bir konu.