Kemik yoğunluğu ölçümü yaparken bunlara dikkat!

GÜN­CEL / OCAK 2016

Oste­opo­roz has­ta­lı­ğı­nın tanı­sın­da kemik yoğun­luk ölçüm­le­ri için kul­la­nı­lan DXA’nın (Dual ener­ji­li X‑ışını dan­si­to­met­ri) geniş avan­taj­la­ra sahip oldu­ğu­nu vur­gu­la­yan Hacet­te­pe Üni­ver­si­te­si Tıp Fakül­te­si Fizik­sel Tıp ve Reha­bi­li­tas­yon Ana­bi­lim Dalı Öğre­tim Üye­si Prof. Dr. Yeşim Gök­çe Kut­sal, güven­li ve kolay uygu­la­na­bi­len bu cihaz­la kısa süre­de ve düşük rad­yas­yon alı­na­rak fark­lı böl­ge­ler­den ölçüm yap­ma ola­na­ğı oldu­ğu­nu söy­lü­yor. Prof. Dr. Yeşim Gök­çe Kut­sal, tüm bun­la­ra rağ­men yön­te­min kemi­ğin fark­lı iki yapı­sı olan kor­ti­kal ve tra­be­kü­ler kemi­ğin ayrı­mı­nı yapa­ma­dı­ğı, oste­o­art­rit olan böl­ge­ler­de veya obez has­ta­lar­da tek­nik neden­ler­le ölçüm yanıl­ma­la­rı ola­bi­le­ce­ği, cihaz­da­ki refe­rans değer­le­rin ülke­miz veri­le­ri­ne dayan­dı­rı­la­rak kul­la­nıl­ma­sı gerek­ti­ği uya­rı­la­rın­da bulunuyor.

Kut­sal, ciha­zı kul­la­nır­ken nele­re dik­kat edil­me­si gerek­ti­ği­ni şöy­le anla­tı­yor: ​“Ulus­la­ra­ra­sı Kli­nik Dan­si­to­met­ri Der­ne­ği öne­ri­le­ri doğ­rul­tu­sun­da ölçüm­ler aynı fir­ma­nın ciha­zı ile ve ola­nak var­sa aynı tek­nis­yen tara­fın­dan yapıl­ma­lı­dır. Bir diğer öne­ri, ​‘sant­ral’ ölçüm, yani tüm has­ta­lar­da ön-arka omur­ga ve kal­ça ölçü­mü yapıl­ma­sı­dır. Kal­ça kırı­ğı ris­ki­nin belir­len­me­si için kal­ça ölçü­mü önem­li olur­ken, oste­opo­roz teda­vi­si alan has­ta­lar­da teda­vi­nin değer­len­di­ril­me­si için ise omur­ga ölçü­mü daha iyi göstergelerdir.

Ayrı­ca hekim­le­rin, tek­nis­yen­le­rin ve has­ta­la­rın mut­la­ka göz önü­ne alma­la­rı gere­ken bir baş­ka önem­li detay ise; has­ta­la­rın düz­gün ve çeki­me uygun pozis­yon­da yatı­rıl­ma­sı­dır. Bu durum ölçüm sonuç­la­rı­nın doğ­ru­lu­ğu açı­sın­dan büyük önem taşır.”

NE SIK­LIK­TA ÖLÇÜLMELİ?

“Kemik yoğun­luk ölçüm­le­ri­nin sık­lı­ğı has­ta­nın duru­mu­na, kemik yoğun­luk ölçüm­le­ri­ne veri­len ila­ca göre deği­şir. Bunun­la bir­lik­te genel ola­rak öne­ri­ler şu şekil­de­dir: Meno­poz son­ra­sın­da ve 65 yaş ve üze­rin­de­ki erkek­ler­de 1–2 yıl ara ile yapı­la­bi­lir. Her­han­gi bir has­ta­lı­ğa veya ilaç kul­la­nı­mı­na bağ­lı ola­rak oste­opo­ro­za yaka­lan­mış kişi­ler­de bir yıl ara ile, oste­opo­roz has­ta­lı­ğı açı­sın­dan hiç­bir ris­ki olma­yan­lar­da ise, beş yıl ara ile yapı­la­bi­lir. Oste­opo­roz teda­vi­si alan has­ta­lar­da ölçüm kemik yoğun­lu­ğu sta­bil hale gelin­ce­ye kadar bir iki yıl ara ile tek­rar­lan­ma­lı, daha son­ra sık­lı­ğı azal­tıl­ma­lı­dır. Kemik yoğun­luk ölçü­mün­de sta­bi­li­zas­yon sağ­lan­dı­ğı zaman has­ta­lı­ğın dur­du­ğu, oste­opo­ro­tik kırık ris­ki­nin azal­dı­ğı ve has­ta­ya veri­len teda­vi­ye iyi yanıt alın­dı­ğı sonu­cu çıkarılmaktadır.”

yonetici

See aut­ho­r­’s posts