Dünyada tek, dört ayaklı bir proje bu: Bir yandan kadınlar sağlıkları konusunda eğitiliyor, kimseye soramadıkları soruları profesörlere soruyor; bir yandan hekimlere jinekolojideki son yaklaşımlar anlatılıyor, bölgede ihtiyaç duyulan ameliyatlar uzmanlar tarafından yapılırken, bir sağlık kurumuna da cihaz hediye ediliyor. Türk Alman Jinekoloji Eğitim Araştırma Hizmet Vakfı Başkanı Prof. Dr. Cihat Ünlü, bu yıl dördüncüsü Çanakkale’de gerçekleştirilecek sosyal sorumluluk projelerini anlattı.
Öncelikle vakfınız hakkında bilgi verebilir misiniz?
Türk Alman Jinekoloji Eğitim Araştırma Hizmet Vakfı, 2007 yılında kuruldu. Öncesinde 1993 yılından beri Türk Alman Jinekoloji Derneği olarak Köln ve İstanbul’da faaliyetlerimizi yürütüyorduk. Bu vakıf ve kuruluşları her iki yılda bir Türkiye’nin en büyük kongrelerini düzenliyor. 20 yıldan fazla bir süredir 1200’ün altında olmayan katılımla, bazen 2500 doktorun katıldığı büyük kongreler gerçekleştiriyoruz. Bu yıl 11’incisini yapacağız. Diğer yıllarda da Almanya’da kongreler yapıyoruz. Sempozyumlarımız, eğitim faaliyetlerimiz var. 14 yıldır düzenli olarak bir dergi çıkarıyoruz. Bu dergi Türkiye’nin kadın-doğum alanında uluslararası veri tabanında indekslenen tek dergisi. Tüm dünyadan yazılar geliyor ve tüm dünyaya dağıtılıyor. Ayrıca burslar veriyoruz, çeşitli hastanelere bağışlarda bulunuyoruz.
“Sadece Benim İçin” adıyla yürüttüğünüz sosyal sorumluluk projesi kapsamında neler yapıyorsunuz?
Sosyal sorumluluk projelerine 2008 yılında Bingöl’de başladık. Bingöl’e hiç kimsenin gitmediği dönemde biz vakıf üyesi profesör arkadaşlarımızla birlikte büyük bir grup olarak, çevre il ve ilçeler de dahil olmak üzere çok sayıda kadınımızı muayene ettik, eğitim verdik. Kadınlarımıza belki hayatları boyunca kimseye soramayacakları soruları sorma imkanı tanıdık. Bingöl Devlet Hastanesi’nde o güne kadar hiç yapılmamış ameliyatları yaptık.
Kadınlar için hangi bilgiler çok önemli?
Öncelikle gebe kontrolleri çok önemli. Bu kontrollerin önemini, nelerin takip edilmesi gerektiğini anlatıyoruz. Kısırlık nedir, nasıl tedavi edilir, tüp bebek, aşılama nedir? Doğum kontrolü, kanserden korunma, kanser taramaları, meme muayenesi, rahim ağzı kanser aşıları hakkında bilgi veriyoruz. KETEM’in araçlarını kullanarak uzmanlarımızla meme muayenesi, Simir testi yapıyoruz. Kanser teşhis ettiğimiz birçok hastamız oldu. Devletin desteğini aldığımız için çok geniş bir kitleye ulaşma şansımız oluyor. En az 15 hoca götürüyoruz gittiğimiz şehirlere.
Başka hangi illere gittiniz?
Bingöl’den sonra Şanlıurfa, Şanlıurfa’nın ilçesi Birecik, Rize’de yaptık, bu yıl da Çanakkale’de olacağız. Bu sefer de ülkemizin başka bir cennet köşesine gidelim istedik. 100. Yıl bizim için çok önemli. Atamız’ın ve şehitlerimizin bize emanet ettiği bu vatan, Çanakkale’deki fedakarlıklar ve orada yazdıkları destanın ürünüdür. Biz onlar sayesinde hekimlik yapma şansına kavuştuk.
Sağlık profesyonellerine yönelik çalışmalarınızda neleri hedefliyorsunuz?
Bizim hedef grubuzu kadın-doğum uzmanları, pratisyenler ve ebeler teşkil ediyor. Onlarla yaptığımız topantılarda hocalarımız tarafından en aktüel konularda detaylı bilgiler veriliyor. Jinekolojik kanserlerde yeni geliştirilen tanı ve erken tanı yöntemleri çok önemli. İnfertilite tedavisindeki gelişmeler, tüp bebek yöntemlerindeki son yenilikler, hasta seçimi, aşılama, gebe takibinde karşılaşılan sorunlar.… Ülkemizde halen çok önemli bir sorun da doğum sonrası kanamalardır. Çok sayıda anne kaybediyoruz. Bu kanamalara yaklaşımda yeni operasyon yöntemleri anlatılıyor.
Nelere dikkat edilmesi gerekiyor bu tür kanamalarda?
Yapılması gereken en önemli şey kanamanın çok erken farkına varmak ve çok hızlıca müdahale edebilmek. Hasta ciddi bir miktar kan kaybedip kan değerleri çok düştüğünde, pıhtılaşma faktörleri tükendiğinde tedavi etseniz de tabloya engel olamıyorsunuz. Kanamanın nedenini bulmak çok önemli. Bir yırtık mı var, uterus mu gevşedi, kanama defekti mi var, bunu saptayıp önlemini almak gerekli. Kan takmak, damar yolu açmak gibi işlemlerin hepsi çok hızlıca yapılmalı. Uterus rüptürlerinde uygulanan yeni dikiş teknikleri var, bunları öğrenmeliyiz. Bizim çok sık kullandığımız, bütün hastanelerde bulunmasını önerdiğimiz Bakri balonu vardır. Bir neden olmaksızın rahimde bir kanama varsa rahmin içine 400 mililitre sıvı ile şişirdiğimiz bu balonu koyuyoruz. Bu baskı kanamayı durdurabiliyor. Bu tip önlemleri pratik uygulamalarıyla hekimlerimize gösteriyoruz.
Diğer öne çıkan başlıklar neler?
Günümüzde jinekolojik ameliyatların çok büyük bir kısmı, neredeyse sezeryan dışındaki her operasyon artık laparoskopik yöntemle yapılabiliyor. Ama yapılmıyor. Çanakkale’de bu konuya dikkat çekmek için, laparoskopide gelinen son noktayı, yeni giriş tekniklerini anlatacağımız gibi ertesi gün devlet ya da üniversite hastanesinde uygulamalı olarak laparoskopik ameliyatlar gerçekleştireceğiz. Hekimlerimiz izleyebildikleri gibi aktif olarak katılabilecekler de. Kongrelere katılamayan, katılmakta zorluk yaşayan hekimlerimiz böylece bulundukları ilde eğitim hizmetinden faydalanmış olacak.
Giderek ihmal edilen bir konu da, meme kontrolü. Meme ile primer olarak genel cerrahlar ilgilendiği için kadın-doğum uzmanları bu kontrolleri ihmal ediyor. Kadınlar meme kontrolü için ayrıca bir doktora gitmiyor, ama başka problemler için bize mutlaka geliyor. Meslektaşlarımıza meme muayenesinin önemini vurgulamaya çalışıyoruz. Hiçbir kadın-doğum kongresinde meme oturumu yoktur, ama biz Çanakkale’de meme kanserinde erken tanı tekniklerini hem halkımıza hem hekimlerimize anlatacağız. Bu bilinci yaymak için uğraşıyoruz. Oradaki arkadaşlarımızın istediği de uygulamaya yönelik yenilikleri öğrenmek ve bunları tartışabilecek zamana da sahip olmak.
Prof. Dr.
Cihat Ünlü kimdir?
1979 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinden (AÜTF) mezun oldu ve asistanlık eğitimini AÜTF ve Hannover Üniversitesi Obstetrik ve Jinekoloji Bölümünde 1986 yılında tamamladı.2002 yılından itibaren her yıl farklı bir Ortadoğu ülkesinde düzenlenen MEFS (Ortadoğu Jinekolojik Fertilite Derneği) Kongresi ile diğer çeşitli kurs ve seminerlere aktif olarak katılmış, Avrupalı ve Amerikalı meslektaşlarıyla bölgede eğitim ve öğretim faaliyetlerinin düzenlenmesinde rol almıştır. 2007 yılında Türk ve Alman tıbbına yaptığı katkılar dolayısıyla Alman Devleti’nin en büyük nişanı olan “Liyakat Nişanı” kendisine Federal Alman Cumhurbaşkanı tarafından takdim edilmiştir. Ayrıca, 2014’te Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen 60. Ulusal Alman Jinekoloji ve Obstetrik Kongresi’nde kendisine Türkiye’yi temsilen “Ömür Boyu Onursal Üyelik (Korrespondieren Mitglied)” ünvanı verilmiştir.
========