Gençleri dijital platformlarda bilgilendirmeyi amaçlayan “Aşık Olmadan Aşı Ol” adlı projeye oyuncu Hande Doğandemir de destek veriyor. www.asikolmadanasiol.com web sitesinde konuyla ilgili video ve haberlere yer veriliyor. Prof. Dr. Mete Güngör ile rahim ağzı kanserini ve HPV aşısını konuştuk.
Serviks kanserinin görülme sıklığı nedir?
Rahim ağzı kanseri dünyada en sık görülen kanserlerden bir tanesi. Gelişmemiş ülkelerde ikinci sırada, bütün dünyada üçüncü sırada, Türkiye’de de sekizinci sırada. Bizde bu sıralama biraz aşağıya doğru iniyor. Her HPV enfeksiyonu olan kişi kanser olmuyor, sadece yüzde 3’ü bundan etkilenebiliyor ve bunların da az bir kısmı kanser oluyor. ABD’nin istatistiğini biliyoruz. Toplumun 80 milyonu HPV pozitif. Yüzde 3’e vurduğunuzda oldukça yüksek bir rakam ortaya çıkıyor.
Türkiye’de nasıl iniyor?
Rahim ağzı kanseri sayısı artmasına rağmen diğer kanserler daha fazla arttığı için. Yine de ilk on kanser içinde. Her sene 1500 ila 2000 arasında yeni serviks kanseri vakası ortaya çıkıyor ve bunların yarısı da ölüyor. Sayı çok önemli değil, önemli olan rahim ağzı kanserinin önlenebilir bir kanser olmasıdır. Başka hiçbir kanseri önleyebilen bir ilaç, bir aşı yokken bu önlenebilirdir. Çünkü nedenini biliyoruz.
Nedir?
Nedeni, HPV denen cinsel yolla bulaşan bir virüs. HPV ile rahim ağzı kanseri arasındaki ilişkiyi bulan bilim insanı 2008 yılında Nobel aldı. HPV denen virüs sadece rahim ağzı kanserine yol açmıyor, vulva kanserine, vajen kanserine ve siğile de yol açıyor ki siğil de insanları ciddi sıkıntıya, strese sokan, hatta anksiyeteye, depresyona neden olabilen bir sağlık sorunu.
HPV aşısı ne kadar etkili?
Aşı, HPV’nin kanser yapan, siğillerin yüzde 90’ına neden olan 2 tipine karşı koruyucu. Geçen yıl 9 tipe karşı koruyucu aşı geliştirildi. Bu aşı henüz Türkiye’ye gelmedi. Mevcut aşıdaki 2 tip bütün kanserlerin yüzde 72’si ila yüzde 75’inden sorumlu. Yüzde yüz korumuyor ama olasılığı büyük oranda azaltıyor. Bir de 4 tipten koruyan aşı var.
Aşı için neden 24 yaşı hedef seçtiniz?
Tüm toplumda 24 yaş HPV enfeksiyonu açısından pik yapan yaş grubudur. İlk cinsel ilişkiye girildikten sonraki 4 yıl içinde HPV enfeksiyonu yüzde 50 pozitiftir. Virüsü aldıktan 10–15 yıl sonra kanser ortaya çıkar. 30–40 yaşlarında rahim ağzı kanseri görmekten hiç hoşlanmıyoruz. Genç bir kadının önlenebilir bir kanser yüzünden ölmesi kabul edilebilir bir şey değil.