Hepatit B tedavisi ömür boyu sürmeli

HEPA­TİT B / MAYIS 2016

Hepa­tit B ve C, ülke­miz­de önem­li bir sağ­lık soru­nu olma­ya devam eder­ken hepa­tit has­ta­la­rı­nın tanı ve teda­vi­ye eri­şim hak­kın­da sorun­lar yaşa­nı­yor. Türkiye’de her 5 has­ta­dan ancak biri tanı alı­yor. Kro­nik hepa­tit­le­ri olup da tanı­sı­nı bil­me­yen mil­yon­lar­ca has­ta, has­ta­lık­la­rı ses­siz­ce siro­za ve kara­ci­ğer kan­se­ri­ne iler­le­ye­rek, has­ta­lık­la­rı­nı kan ve cin­sel yol ile bulaş­tı­ra­rak ara­mız­da yaşa­ma­ya devam edi­yor. Ayrı­ca has­ta­la­rın teş­his ve teda­vi­ye eri­şi­min­de, iş bul­ma ve çalış­ma konu­sun­da yaşa­dı­ğı sıkın­tı­lar, özel hayat­la­rın­da dam­ga­lan­ma gibi önem­li sorun­lar da kar­şı­mız­da duru­yor. Bu sorun­la­ra dik­kat çek­mek ama­cıy­la İ.Ü. Cer­rah­pa­şa Tıp Fakül­te­si Enfek­si­yon Has­ta­lık­la­rı Ana­bi­lim Dalı, Viral Hepa­tit­le Sava­şım Der­ne­ği ve Hep­Ya­şam Der­ne­ği tara­fın­dan düzen­le­nen sem­poz­yum­da, İst­anb­ul Tabip Oda­sı Baş­ka­nı Prof. Dr. Sel­çuk Erez bir pane­le baş­kan­lık yap­tı. Panel­de Cer­rah­pa­şa Tıp Fakül­te­si Enfek­si­yon Has­ta­lık­la­rı Ana­bi­lim Dalı’ndan Uzm. Dr. Müca­hit Yemi­şen, teş­his ve teda­vi­ye eri­şim hak­kın­da bil­gi verir­ken, eski 1. Böl­ge İst­anb­ul Ecza­cı oda­sı Baş­ka­nı Ecz. Semih Gün­gör de ila­ca eri­şim konu­sun­da yaşa­nan bürok­ra­tik sorun­la­rı anlattı.

Uzm. Dr. Müca­hit Yemi­şen, Hepa­tit B teda­vi­si­nin ömür boyu sür­me­si gerek­ti­ği­ni vur­gu­la­ya­rak, ila­cın kesil­me­si­nin has­ta­yı akut kara­ci­ğer yet­mez­li­ği­ne götü­re­bi­le­ce­ği uya­rı­sın­da bulun­du. Has­ta­lar tara­fın­dan kul­la­nı­lan alter­na­tif yön­tem­le­rin de büyük bir teh­dit oluş­tur­du­ğu­na işa­ret eden Yemi­şen, tüke­ti­len bit­ki­sel ürün­le­rin kara­ci­ğer yet­mez­li­ği­ne kadar önem­li sorun­la­ra neden ola­bil­di­ği­ni söy­le­di. Yemi­şen, hepa­tit teda­vi­si­nin mali­ye­tin­den kaçı­nıl­ma­sı­nın aslın­da çok daha büyük mali­yet­le­re neden oldu­ğu­na da dik­kat çekti.

İNT­ERN­ET HAS­TA­LA­RI KARAM­SAR­LI­ĞA DÜŞÜRÜYOR

Hepa­tit has­ta­la­rı­nın teş­his konul­duk­tan son­ra has­ta­lı­ğı ile ilgi­li daha faz­la bil­gi edin­me ara­yı­şı­na gir­di­ği­ni belir­ten Yemi­şen, ​“Bu aşa­ma­da has­ta­lar inter­ne­te yöne­le­bi­li­yor ama aslın­da inter­net bu konu­da kara bir delik gibi. Ne kadar içi­ne girer­se­niz o kadar çeki­yor, yan­lış bil­gi­ler­le dolu. Biz dok­tor ola­rak bil­me­di­ği­miz bir has­ta­lık­la ilgi­li inter­net­te ara­ma yap­tı­ğı­mız­da deh­şe­te düşü­yo­ruz. Bir yere kadar inter­net bir fikir veri­yor ama bir yer­den son­ra karam­sar­lı­ğa düşü­rü­yor. Has­ta­lar en doğ­ru kay­na­ğın hekim­le­ri oldu­ğu­nu unut­ma­ma­lı” dedi.

“İLACI KES­ME­Yİ DENE­MEK İSTEMİYORUZ”

Has­ta­la­ra hepa­ti­tin kro­nik bir has­ta­lık oldu­ğu­nu iyi anlat­mak gerek­ti­ği­ni söy­le­yen Yemi­şen, ​“Has­ta­la­rın düzen­li ola­rak kont­rol altın­da olma­la­rı gerek­ti­ği­ni, siroz ve kara­ci­ğer kan­se­ri ris­ki taşı­dık­la­rı­nı bil­me­le­ri gere­ki­yor. Reh­ber­ler bize ​‘ömür boyu teda­vi’ diyor. Fib­ro­zi­si düşük has­ta­lar­da bel­ki 5–6 yılın sonun­da ila­cı kes­me­yi dener­si­niz, ancak bu has­ta­la­rın bir kıs­mın­da reak­ti­vas­yon olu­yor, akut kara­ci­ğer yet­mez­li­ği­ne kadar gide­bi­li­yor. O yüz­den ila­cı kes­me­yi dene­mek iste­mi­yo­ruz” diye konuştu.

“ZOR HAS­TA­LAR VAR”

Yemi­şen şöy­le devam etti: ​“Özel­lik­le Hepa­tit B teda­vi­si­nin uzun süre­ce­ği­ni anlat­mak gere­ki­yor. Teda­vi­nin süre­si bel­li değil. Nis­pe­ten yan etki­si yok yeni ilaç­la­rın. İnterferon’u da dahil eder­sek top­lam 6 ila­cı­mız var. Gün­de bir tab­let kul­la­nı­lı­yor. Has­ta uyum­suz­lu­ğu önem­li bir sorun. Fib­ro­zis ora­nı yük­sek has­ta­da teda­vi­yi kesin­lik­le kes­mi­yo­ruz. Bun­lar bizim için zor has­ta­lar. Bel­li ilaç­la­ra direnç bizim için büyük prob­lem. Direnç geli­şi­mi­nin en büyük nede­ni de has­ta­nın teda­vi­ye uyma­ma­sı, ila­cı­nı düzen­li kul­lan­ma­ma­sı. Bu has­ta­lar­la uğraş­mak ger­çek­ten zor oluyor.”

“HAS­TA BİLD­İĞ­İ­Nİ OKUYOR”

Teda­vi­de en önem­li sorun­lar­dan biri­nin de has­ta­la­rın alter­na­tif yol­la­ra yönel­me­si oldu­ğu­na dik­kat çeken Yemi­şen, önem­li uya­rı­lar­da bulun­du: ​“Bu alter­na­tif yol­lar çoğu zaman bit­ki­sel olu­yor. Bun­lar­la müca­de­le etmek çok zor, ne kadar anla­tır­sa­nız anla­tın has­ta bil­di­ği­ni oku­yor. Hiç olmaz­sa teda­viy­le bir­lik­te alın­ma­la­rı­nı sağ­la­ma­ya çalı­şı­yo­ruz. Yeni ara­yış­la­rın engel­len­me­si de çok önem­li. Bu alter­na­tif gıda­lar­la kara­ci­ğer yet­mez­li­ği­ne giren has­ta­lar olu­yor. Grey­furt ya da ana­nas ekt­re­sin­de bir kam­yon grey­fur­tu, ana­na­sı hap hali­ne getir­miş olu­yor­lar. Bu da hem kara­ci­ğer yet­mez­li­ği­ne hem de baş­ka sorun­la­ra neden olabiliyor.”

HEPA­TİT B’DE ORTA ENDE­MİK BÖLGEDEYİZ

Uzm. Dr. Müca­hit Yemi­şen, hepa­tit pre­va­lan­sı hak­kı­da da bil­gi ver­di: ​“Dün­ya­da 10 enfek­si­yon has­ta­lı­ğı ara­sın­da ölü­me neden olma açı­sın­dan Hepa­tit B yedin­ci, Hepa­tit C onun­cu sıra­da. Özel­lik­le Hepa­tit B açı­sın­dan ülke­miz orta ende­mik böl­ge­de oldu­ğun­dan çok sayı­da has­ta­mız var. Hepa­tit C’nin görül­me sık­lı­ğı yüz­de 1, Hepa­tit B’ninki yüz­de 3–4 civa­rın­da. Türkiye’de yak­la­şık 3 mil­yon taşı­yı­cı, 750 bin de kro­nik Hepa­tit B has­ta­sı oldu­ğu­nu bilmekteyiz.”

TOP­LAM HAR­CA­MA­NIN SADE­CE YÜZ­DE 11’İ TEDAVİYE

Tanı ve teda­vi ile ilgi­li geliş­me­le­ri de anla­tan Yemi­şen, dev­le­tin teda­vi mali­ye­tin­den kaçın­ma­sı­nın ile­ri­de çok daha büyük har­ca­ma­la­ra neden oldu­ğu­na dik­kat çek­ti: ​“Ülke­miz­de tanı koy­mak­la ilgi­li bir prob­lem yok. Taş­ra­da­ki en ücra has­ta­ne­ye kadar her yer­de Hepa­tit tanı­sı konu­la­bi­li­yor. Hepa­tit B teda­vi­si açı­sın­dan da bir sorun yok. Biyop­si sonu­cu­na göre Sigor­ta Kuru­mu hep­si­ni ödü­yor. Hepa­tit C açı­sın­dan sorun var. Geç­miş­te İnt­erf­er­on ile riba­vi­rin kul­la­nı­yor­duk ve başa­rı şan­sı da yüz­de 45–50 civa­rın­day­dı, yüz­de 60’ı geç­mi­yor­du. 2014’ten beri kür sağ­la­yan yeni ilaç­la­rı­mız var, ama bun­la­rın geri öde­me­si yok. Bu ilaç­la­rın üç aylık mali­ye­ti 100 bin TL. Geri öde­me kuru­mu­na, bu ilaç­la­rın mali­ye­ti­nin engel­le­di­ği has­ta­lık­la­rın mali­ye­tin­den çok daha düşük oldu­ğu­nu iyi anlat­mak gere­ki­yor. İki yıl­dır bu ilaç­la­rın geri öde­me kap­sa­mı­na alın­ma­sı­nı bek­li­yo­ruz. Özel­lik­le kro­nik Hepa­tit B ilaç mali­ye­ti, tüm teda­vi mali­yet­le­ri­nin sade­ce yüz­de 0,7’sini oluş­tu­ru­yor. Hepa­tit B’yle ilgi­li top­lam har­ca­ma­la­rın sade­ce yüz­de 11’i teda­vi­ye gidi­yor. Geri kala­nı Hepa­tit B’nin neden oldu­ğu komp­li­kas­yon­la­rın maliyeti.”

“İLACA ZAM YAPILMALI”

“İlaca Eri­şim Bürok­ra­si­si” konu­lu bir konuş­ma yapan 2007–2015 1. Böl­ge İst­anb­ul Ecza­cı Oda­sı Baş­ka­nı Ecz. Semih Gün­gör, özet­le şun­la­rı anlattı:

“Bu ülke­de sağ­lık hak­kı ana­ya­sal bir hak­tır. Buna rağ­men Türkiye’de ila­ca eri­şim gide­rek zor­la­şı­yor. Önü­müz­de­ki dönem­de bazı ted­bir­ler alın­maz­sa, sade­ce Hepatit’te değil baş­ka kro­nik has­ta­lık­lar­da da ila­ca eri­şim­de cid­di sorun­lar yaşan­ma­ya devam edecek. Ecza­cı­lar ve hekim­ler üze­rin­de akıl almaz bir bürok­ra­si yara­tıl­dı, bir kural­lar man­zu­me­si daya­tı­lı­yor. Heki­min dile­di­ği teda­vi­yi yap­ma­sı­nı engel­le­yen, ecza­cı­nın has­ta­ya ila­cı ulaş­tır­ma­sı­nı engel­le­yen bir sis­tem kurul­du. İlaç fiyat­la­rı o kadar düş­tü ki, biz ecza­cı­lar bile ​‘Durun bura­da bir yan­lış­lık var’ deme­ye baş­la­dık. İlaç fiyat­la­rı mali­ye­tin çok altı­na düş­tü. Fir­ma­lar yeni jene­ras­yon ilaç­la­rı Türkiye’ye getir­me­me, Türkiye’de üre­ti­mi kıs­ma kara­rı aldı. Bugün Türkiye’de bir ilaç soru­nu var­sa, bunun çözü­mü ila­ca yüz­de 60 zam yapılmasıdır.”

yonetici

See aut­ho­r­’s posts