Harvard’tan diyabetlilere müjdeli haber

Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil
Prof. Dr. Gök­han Hotamışlıgil

DİY­AB­ET / HAZİ­R­AN 2016

Har­vard Üni­ver­si­te­si Top­lum Sağ­lı­ğı Fakültesi’nde araş­tır­ma­la­rı­nı sür­dü­ren Sab­ri Ülker Mer­ke­zi 2015 yılın­da­ki çalış­ma­la­rı­nın çar­pı­cı sonuç­la­rı­nı, Sab­ri Ülker Vakfı’nın ev sahip­li­ğin­de düzen­le­nen Meta­bo­liz­ma ve Yaşam Sempozyumu”nda açık­la­dı. 2012 Nobel Kim­ya Ödü­lü sahi­bi Prof. Dr. Bri­an Kobilka’nın onur konu­ğu oldu­ğu sem­poz­yum­da, bilim dün­ya­sın­dan ümit veri­ci çalış­ma­lar da pay­la­şıl­dı. Sem­poz­yum kap­sa­mın­da düzen­le­nen gece­de açık­la­nan Sab­ri Ülker Ulus­la­ra­ra­sı Bilim Ödülü’nün sahi­bi ise, ABD Roc­ke­fel­ler Üniversitesi’nde çalış­ma­la­rı­nı sür­dü­ren Türk bilim insa­nı Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Bir­soy oldu.

Har­vard Sab­ri Ülker Mer­ke­zi Gene­tik ve Komp­leks Has­ta­lık­lar Labo­ra­tu­va­rı çalış­ma­la­rı­nın 2015 yılı rapo­run­da; meta­bo­liz­ma ve has­ta­lık­la­rı bir­bi­ri­ne bağ­la­yan meka­niz­ma­la­ra ışık tutan yeni araş­tır­ma­la­rın yanı sıra; şiş­man­lık, diya­bet ve bera­be­rin­de orta­ya çıkan rahat­sız­lık­la­rı önle­me ve teda­vi­si­ne yöne­lik uygu­la­ma­lar­da­ki yeni geliş­me­ler geniş yer tuttu.

Ülker’in 2014 yılın­da yap­tı­ğı bağış­la 10 yıl sürey­le Sab­ri Ülker Cen­ter” (Sab­ri Ülker Mer­ke­zi) adıy­la araş­tır­ma­la­rı­na devam edecek olan Mer­ke­zin baş­kan­lı­ğı­nı yapan Prof. Dr. Gök­han Hota­mış­lı­gil, bir yıl­lık çalış­ma­la­rı­nı anlat­tı. Meta­bo­liz­ma ile bes­len­me ara­sın­da­ki iliş­ki­nin mole­kü­ler düzey­de ince­len­me­si­nin, top­lum sağ­lı­ğı açı­sın­dan heye­can veri­ci oldu­ğu­nu vur­gu­la­yan Hota­mış­lı­gil, şun­la­rı söyledi:

Hede­fi­miz besin­ler­le alı­nan bazı öğe­le­rin fonk­si­yon­la­rı­nı orta­ya çıka­ra­rak meta­bo­lik has­ta­lık­lar ve yaş­lan­ma ile gelen deje­ne­ras­yon­dan korun­ma­yı sağ­la­mak. Obe­zi­te­nin bir sonu­cu ola­rak işlev bozuk­lu­ğu­na neden olan hüc­re­ler­de­ki yapı­sal ve biyo­lo­jik deği­şim­ler­le ilgi­li yeni bil­gi­ler edin­dik ve bu çalış­ma­lar­la meta­bo­lik has­ta­lık­la­rın teda­vi­si­ne yöne­lik yeni­lik­çi araç­lar geliş­ti­ri­yo­ruz. Mer­kez­de yapı­lan çalış­ma­lar sade­ce meta­bo­lik has­ta­lık­la­rın tanı ve teda­vi­sin­de değil, aynı zaman­da insan­la­rın uzun ve sağ­lık­lı yaşa­ma­la­rı­nı des­tek­le­yecek keşif­le­re ilham olacak.”

(Soldan) Ali Ülker, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Birsoy, Prof. Dr. Brian Kobilka
(Sol­dan) Ali Ülker, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Bir­soy, Prof. Dr. Bri­an Kobilka

Sab­ri Ülker Merkezi’nin çalış­ma­la­rın­da; yedi­ği­miz besin­le­rin hüc­re­le­ri­miz­de nasıl kul­la­nıl­dı­ğın­dan, has­ta­lık­lar ara­sın­da­ki iliş­ki­si­ne kadar pek çok konu­da araş­tır­ma yapı­lı­yor. Şiş­man­lık, diya­bet, kalp-damar has­ta­lık­la­rı ve bera­be­rin­de orta­ya çıkan rahat­sız­lık­la­rın önlen­me ve teda­vi­si­ne yöne­lik uygu­la­ma­lar­da­ki son geliş­me­le­re yer veri­li­yor. Mer­kez­de yapı­lan araş­tır­ma­lar, high impact fac­tor” adı veri­len ve bilim dün­ya­sı­nın pres­tij­li yayın­la­rın­dan Natu­re Medi­ci­ne, Cell Meta­bo­lism ve Sci­en­ce gibi der­gi­ler­de yayın­lan­ma­ya devam ediyor.

DİY­AB­ET AŞI­SI YOLDA!

Mer­kez­de­ki başa­rı­lı araş­tır­ma­cı­lar­dan biri olan Dr. Ana Paula Arru­da; obe­zi­te­de aşı­rı besin tüke­ti­mi­nin hüc­re için­de­ki pek çok yapı­da yeni­den düzen­len­me ve fark­lı­laş­ma­ya neden ola­bi­le­ce­ği­ni keş­fet­ti. Dr. Arru­da ve arka­daş­la­rı bu fark­lı­laş­ma­nın obe­zi­te­ye bağ­lı bazı hüc­re­sel fonk­si­yon bozuk­luk­la­rı­na, insü­lin diren­ci­ne ve kara­ci­ğer yağ­lan­ma­sı­na neden ola­bi­le­ce­ği­ni gös­ter­di. Bu sonuç­lar baş­ta obe­zi­te olmak üze­re, pek çok meta­bo­lik has­ta­lık için yeni teda­vi yön­tem­le­ri­nin geliş­ti­ril­me­si­ne ola­nak sağlayacak.

Sab­ri Ülker Fel­lo­ws­hip” prog­ra­mı kap­sa­mın­da mer­kez­de bur­si­yer ola­rak çalış­ma­la­rı­nı yürü­ten Dr. Güneş Par­lak­gün ve Dr. Ekin Güney’in araş­tır­ma­sı ise, hüc­re ve doku­la­rın stres­le başa çık­ma yön­tem­le­ri üze­ri­ne çalış­ma­la­rı­nı sür­dü­rü­yor. Şim­di­ye kadar elde edi­len sonuç­lar bile, obe­zi­te­de hüc­re­le­rin için­de mey­da­na gelen bozuk­luk­lar ve bu bozuk­luk­la­rın şeker meta­bo­liz­ma­sı­nı nasıl etki­le­di­ği ile ilgi­li yeni ufuk­lar açıyor.

KARA­Cİ­Ğ­ER SİNY­ALL­ER­İNİ DÜZEL­TEN İLAÇ ARANIYOR

Mer­kez­de yer alan ve dok­to­ra son­ra­sı araş­tır­ma­la­rı­nı yürü­ten araş­tır­ma­cı­lar­dan ve Dr. Ling Yang ve Dr. Ediz Calay’ın uzun yılar­dır üze­rin­de çalış­tık­la­rı araş­tır­ma, obe­zi­te­ye bağ­lı ola­rak kara­ci­ğer­de olu­şan bazı sin­yal­le­rin, insü­lin diren­ci ve diya­bet olu­şu­mu­na neden ola­bi­le­ce­ği ile ilgi­li yeni bir yak­la­şım geti­ri­yor. Bu meka­niz­ma­la­rın kim­ya­sal yön­tem­ler­le düzel­til­me­si ve ila­ca dönüş­me­si yönün­de önem­li bir tek­no­lo­jik geliş­me de mer­kez araş­tır­ma­cı­la­rı Dr. Abdul­lah Yal­cın, Yan­kun Lee ve Suneng Fu tara­fın­dan tıp dün­ya­sı­na kazandırılıyor.

Dr. Meriç Erik­çi Ertunç’un çalış­ma­sı ise, yağ doku­sun­dan sal­gı­la­nan ve hor­mon gibi dav­ra­nan bir pro­te­inin tip 2 diya­bet ve kalp has­ta­lık­la­rı üze­rin­de­ki etki­si­ni anla­ma­ya yöne­lik çar­pı­cı sonuç­lar orta­ya koyu­yor. Bu hor­mo­nun aşı ile dur­du­ru­la­rak diya­bet teda­vi­sin­de kul­la­nıl­ma­sı­na yöne­lik bir çalış­ma da Dr. Fur­kan Burak tara­fın­dan başa­rı ile yönetiliyor.

DES­TEK ÖDÜ­LÜ BİRSOY’UN

Sem­poz­yum­da ayrı­ca Sab­ri Ülker Vakfı’nın Bes­len­me, gıda ve top­lum sağ­lı­ğı­na iliş­kin araş­tır­ma, eği­tim prog­ram­la­rı dahil diğer giri­şim­le­ri des­tek­le­mek, genç bilim insan­la­rı­nı teş­vik etmek” hede­fi doğ­rul­tu­sun­da 3. kez düzen­le­di­ği Sab­ri Ülker Ulus­la­ra­ra­sı Bilim Ödü­lü de sahi­bi­ni bul­du. Ödü­lün sahi­bi Türk bilim dün­ya­sı­nın par­la­yan yıl­dız­la­rın­dan Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Bir­soy oldu. Ulus­la­ra­ra­sı kari­ye­ri­ne New York’taki Roc­ke­fel­ler Üniveristesi’nde kan­ser ve meta­bo­liz­ma iliş­ki­si­ne yöne­lik çalış­ma­la­rıy­la devam eden Bir­soy, ödü­lü­nü 2012 Nobel Kim­ya Ödü­lü sahi­bi Prof. Dr. Bri­an Kobilka’nın elin­den aldı.

Kıvanç Bir­soy ve eki­bi geliş­tir­dik­le­ri DNA-Bar­kod­la­ma Tek­no­lo­ji­si” yön­te­mi ile fark­lı kan­ser tür­le­ri­nin han­gi besin­le­re bağım­lı oldu­ğu­nun hari­ta­sı­nı çıka­rı­yor. Bu çalış­ma, kan­ser ile savaş­ta yeni, sür­dü­rü­le­bi­lir ve eko­no­mik teda­vi yön­tem­le­ri­nin keş­fi­ne de ışık tutuyor.

Bir­soy, Sab­ri Ülker Ulus­la­ra­ra­sı Bilim Ödü­lü ile 100 Bin TL’lik ödü­lün de sahi­bi oldu.

İlgili Haberler

Leave a Comment