Gebelikte iyot yaşamsal önem kazanıyor

BES­LEN­ME / HAZİ­R­AN 2016

İyot, vücu­du­muz­da­ki her organ ve doku için ayrı bir haya­ti önem taşı­yor. Vücut­ta yeter­siz iyot olma­sı anne kar­nın­dan baş­la­ya­rak okul çağı­na gelen çocuk­lar üze­rin­de zeka geri­li­ği, sağır­lık, cüce­lik ve guatr gibi bir çok rahat­sız­lı­ğa sebep ola­bi­li­yor. Ülke­miz­de önem­li bir halk soru­nu olan iyot eksik­li­ği bir­çok has­ta­lı­ğın haber­ci­si ola­bi­li­yor. Vücu­dun ken­di ken­di­ne üre­te­me­di­ği ve özel­lik­le tiro­id doku­su için önem­li olan bu ele­men­tin gıda­lar­dan alın­ma­sı gere­ki­yor. Özel­lik­le içti­ği­miz sula­rın iyot açı­sın­dan zen­gin olma­sı çok önem­li. Ne yazık ki, ülke­mi­zin bir­çok yöre­sin­de içme sula­rı yeter­li mik­tar­da iyot içermiyor.

DÜŞÜ­ĞE, ÖLÜ DOĞU­MA NEDEN OLABİLİR

İyod­un tiro­id bezin­den sal­gı­la­nan tiro­id hor­mon­la­rı­nın yapı­mın­da kul­la­nıl­dı­ğın­dan bah­se­den Elab Labo­ra­tu­var­la­rı Enfek­si­yon Has­ta­lık­la­rı ve Kli­nik Mik­ro­bi­yo­lo­ji Uzma­nı Dr. Zer­rin Bey­kal, ​“Eğer yeter­li dere­ce­de iyot alı­na­maz­sa tiro­id bezin­de büyü­me nodül­ler (guatr) olu­şa­bi­lir. Ayrı­ca hipo­ti­ro­idi dedi­ği­miz tiro­id­den yeter­li hor­mon­la­rın sal­gı­la­na­ma­ma­sı duru­mu olu­şur. Bu hor­mon­lar kalp hare­ket­le­ri, büyü­me hızı, meta­bo­liz­ma ve bazı önem­li pro­te­in­le­rin üre­ti­min­de rol oynar. Özel­lik­le hami­le­lik­te bebe­ğin hem fizik­sel hem zihin­sel geli­şi­mi için bu hor­mon­lar haya­ti önem­de­dir. Eğer hami­le­lik­te iyot eksik­li­ği mev­cut­sa, düşük, ölü doğum, doğum­sal ano­ma­li­ler olu­şur” dedi.

Hami­le­lik­te, bebe­ğin, sinir sis­te­mi ve beyin geli­şi­mi için tiro­id hor­mon­la­rı­na ihti­ya­cı olu­yor. Özel­lik­le hami­le­li­ğin ilk 2 ayın­da, bebe­ğin tiro­id bezi geliş­me­di­ğin­den anne­nin tiro­id hor­mon­la­rı bu gerek­si­ni­mi kar­şı­lı­yor. Hami­le­li­ğin iler­le­yen evre­le­rin­de de bebe­ğin men­tal (zeka) geli­şi­mi­nin tiro­id hor­mon­la­rıy­la sağ­lan­dı­ğı­nı dile geti­ren Dr. Bey­kal, ​“Hor­mon­la­rın eksik­lik­le­ri bebek­te beyin hasa­rı, zihin­sel geliş­me geri­li­ği, sağır­lık, cüce­lik ve guatr oluş­tu­ra­bi­lir. Kre­ti­nizm denen bir tab­lo­ya yol aça­rak bebek­te büyük dil, ağla­ma, emme güç­lü­ğü ve bın­gıl­da­ğı­nın geniş olma­sı gibi belir­ti­ler­le orta­ya çıkar. Ayrı­ca okul çağın­da­ki çocuk­lar­da da fizik­sel geliş­me­sin­de geri­lik, anla­ma ve öğren­me güç­lü­ğü­ne neden olur” dedi.

ÇOCUK­LAR DÜŞÜK ZEKA­LI OLUYOR

Okul çağın­da­ki çocuk­lar üze­rin­de yapı­lan araş­tır­ma­lar­da; hami­le­li­ğin­de tiro­id fonk­si­yon­la­rı iyot eksik­li­ği­ne bağ­lı ola­rak düşük olan anne­le­rin çocuk­la­rı­nın zeka­la­rın­da, tiro­id fonk­si­yon­la­rı nor­mal olan anne­le­rin çocuk­la­rı­na göre belir­gin düşük­lük sap­tan­dı­ğı görü­lü­yor. İyot eksik­li­ği ve tiro­id ile ilgi­li test­le­rin hami­le kalın­ma­dan önce ve hami­le­li­ğin başın­da mut­la­ka yapıl­ma­sı­nın haya­ti önem taşı­dı­ğı­nı anla­tan Dr. Bey­kal; ​“Eğer iyot eksik­li­ği mev­cut­sa mut­la­ka teda­vi edil­me­li­dir. Emzir­me döne­min­de de çocuk iyot ihti­ya­cı­nı anne­den gider­di­ği için anne­nin bel­li bir mik­tar­da iyot alı­mı çok önem­li­dir” dedi. Hami­le ve emzi­ren anne­le­rin gün­lük iyot ihti­ya­cı 250 mik­rog­ram ola­rak belir­ti­li­yor. İyot, deniz ürün­le­ri, kır­mı­zı et, süt ve süt ürün­le­ri, ceviz baş­ta olmak üze­re kuru­ye­miş ve tahıl­lar, çilek muz, yumur­ta­da bol mik­tar­da bulu­nu­yor. Ancak hami­le­lik döne­min­de, ayrı­ca iyot alı­mı gere­ke­bi­li­yor. İyot alı­mı­nın dok­to­ra danı­şıl­ma­dan uygu­la­ma­ya geçil­me­me­si gerekiyor.

yonetici

See aut­ho­r­’s posts