Diyabetten önce de sonra da korunmak mümkün

diyabet_2DİY­AB­ET / EKİM 2015

Türk Diya­bet Vak­fı Baş­ka­nı Prof. Dr. Temel Yıl­ma­z­’a göre, Tür­ki­ye­’­de diya­bet far­kın­da­lı­ğı ve bes­len­me bilin­ci yara­ta­mı­yo­ruz. Yıl­maz, yıl­lar için­de yapı­lan çalış­ma­lar­da çok kısa mesa­fe­ler kate­di­le­bil­di­ği­ni, dev­le­tin artık yeni yön­tem­ler­le bu işe ağır­lı­ğı­nı koy­ma­sı gerek­ti­ği­ni söyledi. 

Bes­len­me­nin diya­bet üze­rin­de­ki etki­si­ni kar­şı­laş­tır­ma­lı bir örnek­le vur­gu­la­yan Prof. Dr. Yıl­maz, Ayva­lı­k­’­ta doğ­muş, ora­da büyü­müş bir insan ile Urfa­’­da doğup ora­da büyü­müş bir insa­nın muvak­kat yaş orta­la­ma­sı ara­sın­da 20 yıl fark var oldu­ğu­na dik­kat çekti. 

Yıl­maz, sade­ce gün­de 30 daki­ka yürü­mek ve kilo­nun yüz­de 5 azal­ma­sı ile diya­be­tin yüz­de 56 ora­nın­da engel­len­di­ği­ni, ancak yapı­lan araş­tır­ma­la­ra göre diya­be­tin top­lum­da­ki bili­nir­li­li­ği­nin yüz­de 37 oldu­ğu­nu söyledi.

Diya­bet olma­dan önce ve diya­bet olduk­tan son­ra diya­bet­ten korun­ma­nın fark­lı yol­la­rı oldu­ğu­nu belir­ten Yıl­maz, şun­la­rı anlat­tı: Diya­bet olma­dan önce doğ­ru bes­len­me, spor ve egzer­siz bilin­ci­nin olma­sı lazım. Bu konuy­la iliş­ki­li yapıl­mış çalış­ma­lar etkin olmak­tan uzak. Dev­le­tin bu işle ilgi­li ola­rak ağır­lı­ğı­nı koy­ma­sı lazım. Sağ­lık Bakan­lı­ğı­’­nın yoğun çalış­ma­la­rı oldu­ğu­nu bili­yo­ruz, hak­kı­nı yeme­mek lazım ama bu çalış­ma­la­rın etkin ola­bil­me­si için yeni bir takım yön­tem­ler bulun­ma­sı gerekiyor.”

BU BELİ­RT­İL­E­RE DİKKAT!

Acı­ba­dem Kadı­köy Has­ta­ne­si Endok­ri­no­lo­ji ve Meta­bo­liz­ma Uzma­nı Dr. Özlem Sez­gin Meriç­li­ler de diya­be­tin öncü sin­yal­le­ri­ni anlattı. 

 Sık acıkmak

Kar­bon­hid­rat­lı, şeker­li ve fast food yiye­cek­ler kilo alma­ya yol açı­yor, hare­ket­siz yaşam da bunu des­tek­li­yor. Kilo aldık­ça insü­li­nin hüc­re­ler tara­fın­dan kul­la­nıl­ma­sı zor­la­şı­yor. Bu zor­lan­may­la baş etmek için de vücut gide­rek daha çok insü­lin sal­gı­la­ma­ya baş­lı­yor. Buna kısa­ca insü­lin diren­ci’ deni­yor. Ancak artan insü­lin önce­le­ri kan şeke­ri­ni kont­rol etse bile sık acık­ma ve gece açlık­la uyan­ma gibi şika­yet­le­re yol açıyor. 

• Doy­ma­mış­lık duygusu

İns­ül­in diren­ci döne­mi­nin diğer bir belir­ti­si­ni doy­ma­mış­lık duy­gu­su oluş­tu­ru­yor. Diya­be­te aday olan kişi­ler yemek­ten kalk­tık­tan kısa bir süre son­ra açlık ya da mide kazın­tı­sı yakın­ma­sı­nı sık­ça yaşa­mak­tan yakınıyor. 

• Tat­lı krizleri

Sık acık­ma nede­niy­le kont­rol­süz bes­le­nil­me­si sonu­cun­da insü­lin sal­gı­sı daha çok uya­rı­lı­yor. Artan insü­lin de bir süre son­ra kan şeke­ri­ni nor­ma­lin altı­na düşü­rü­yor. Düşen kan şeke­ri­ne bağ­lı ola­rak vücut ref­leks bir şekil­de tat­lı iste­me­ye baş­lı­yor. Kişi çok şeker­li ve unlu gıda tüket­me­ye baş­lı­yor ve kilo alı­yor. Her kilo­da insü­li­nin önün­de­ki direnç arta­ca­ğı için vücut daha çok insü­lin sal­gı­la­mak zorun­da kalı­yor. Daha çok insü­lin sal­gı­la­dık­ça da kan şeke­ri düşük­lü­ğü artı­yor, bunun sonu­cun­da da tat­lı iste­ği artı­yor ve kişi daha düzen­siz bes­len­me­ye başlıyor.

• Bay­gın­lık hissi

Artan insü­lin bir süre son­ra kan şeke­ri­nin nor­mal değer­le­rin altı­na düş­me­si­ne yol aça­bi­li­yor. Buna reak­tif hipog­li­se­mi’ deni­yor. Özel­lik­le şeker­li ve kar­bon­hid­rat­lı gıda­la­rın yoğun alın­dı­ğı öğün­ler­den son­ra 13 saat için­de kan şeke­ri­nin çok düş­me­si­ne bağ­lı ola­rak bay­gın­lık his­si, çar­pın­tı, soğuk ter­le­me sorun­la­rı gelişebiliyor.

• Kilo alma

İns­ül­in diren­ci­nin yol açtı­ğı kont­rol­süz iştah artı­şı ve tat­lı kriz­le­ri kilo alma­ya neden olu­yor. Ayrı­ca insü­lin yağ doku­su­nu bes­le­yen bir hor­mon oldu­ğu için bu dönem­de diye­ti­ne dik­kat eden kişi­ler bile kilo vere­me­dik­le­ri­ni fark edebiliyor. 

İlgili Haberler

Leave a Comment