Diabetle Mücadele: Dört Uzmanlık Derneğinin Güçbirliği

Tür­ki­ye­’­de ilk kez tıp ala­nın­da­ki dört uzman­lık der­ne­ği diya­bet has­ta­lı­ğı ile müca­de­le için güç­le­ri­ni bir­leş­tir­di. Türkiye’de 8 mil­yon insa­nı etki­le­di­ği tah­min edi­len Tip 2 diya­bet has­ta­lı­ğı­na yöne­lik Diya­bet­te Kar­di­yo­vas­kü­ler ve Renal Komp­li­kas­yon­la­rın Önlen­me­si, Tanı­sı ve Teda­vi­si için Endok­ri­no­lo­ji Kar­di­yo­lo­ji Nef­ro­lo­ji (EnKar­Ne) Uzla­şı Rapo­ru” yayın­lan­dı. Tür­ki­ye Endok­ri­no­lo­ji ve Meta­bo­liz­ma Der­ne­ği (TEMD), Türk Kar­di­yo­lo­ji Der­ne­ği (TKD), Türk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği (TND) ve Türk Hiper­tan­si­yon ve Böb­rek Has­ta­lık­la­rı Der­ne­ği (THBHD) tara­fın­dan hazır­la­nan rapor­la Tip 2 diya­bet has­ta­lı­ğı­nın mul­ti­di­sip­li­ner bakış açı­sıy­la doğ­ru yöne­ti­mi­nin sağ­lan­ma­sı, böy­le­ce has­ta­lı­ğın yarat­tı­ğı sağ­lık sorun­la­rı­nın ve top­lu­ma getir­di­ği mali­yet­le­rin önlen­me­si amaçlanıyor.

Masa­da­ki top­lu fotoğ­raf sol­dan sağa; Prof. Dr. Ser­pil Sal­man, Tür­ki­ye Endok­ri­no­lo­ji ve Meta­bo­liz­ma Der­ne­ği (TEMD) Diya­bet Çalış­ma Gru­bu Baş­ka­nı  – Prof. Dr. Sibel Gül­di­ken, Tür­ki­ye Endok­ri­no­lo­ji ve Meta­bo­liz­ma Der­ne­ği (TEMD) Genel Sek­re­te­ri  – Prof. Dr. Ahmet Yıl­dız, Türk Kar­di­yo­lo­ji Der­ne­ği (TKD) Yöne­tim Kuru­lu Üye­si – Prof. Dr. Öner Özdo­ğan, Türk Kar­di­yo­lo­ji Der­ne­ği (TKD) Koru­yu­cu Kar­di­yo­lo­ji ve Atersk­le­roz Çalış­ma Gru­bu Baş­ka­nı – Prof. Dr. Kenan Ateş, Türk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği (TND) Eski Baş­ka­nı  – Prof. Dr. Ala­at­tin Yıl­dız, Türk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği (TND) Baş­ka­nı  – Prof. Dr. Ülver Deri­ci, Türk Hiper­tan­si­yon ve Böb­rek Has­ta­lık­la­rı Der­ne­ği (THBHD) Yöne­tim Kuru­lu Üyesi

Diya­bet tüm dün­ya­da oldu­ğu gibi Türkiye’de de büyük bir sağ­lık soru­nu olma­yı sür­dü­rü­yor. Ülke­miz­de hali­ha­zır­da yak­la­şık 8 mil­yon eriş­kin­de diya­bet bulun­du­ğu tah­min edi­li­yor1. Tip 2 diya­bet görül­me sık­lı­ğın­da Avru­pa ülke­le­ri ara­sın­da ilk sıra­da yer alan Tür­ki­ye, aynı zaman­da Avru­pa ülke­le­ri ara­sın­da bu has­ta­lık için en faz­la har­ca­ma yapan ülke konu­mun­da­dır2. Has­ta­lı­ğın yarat­tı­ğı mali­ye­tin yak­la­şık yüz­de 75’ini diya­be­tin komp­li­kas­yon­la­rı ‑yani organ­la­ra ver­di­ği zarar­lar- için yapı­lan har­ca­ma­lar oluş­tu­ru­yor3. Diya­be­te bağ­lı ölüm­le­rin ve has­ta­da olu­şan zarar­la­rın en önem­li neden­le­ri ara­sın­day­sa diya­bet sebe­biy­le geli­şen kalp ve böb­rek­le ilgi­li has­ta­lık­lar (kar­di­yak ve renal komp­li­kas­yon­lar) yer alı­yor4.

Diya­bet yöne­ti­mi­ne ışık tut­mak ama­cıy­la, Tür­ki­ye Endok­ri­no­lo­ji ve Meta­bo­liz­ma Der­ne­ği (TEMD), Türk Kar­di­yo­lo­ji Der­ne­ği (TKD), Türk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği (TND) ve Türk Hiper­tan­si­yon ve Böb­rek Has­ta­lık­la­rı Der­ne­ği (THBHD) tara­fın­dan Diya­bet­te Kar­di­yo­vas­kü­ler ve Renal Komp­li­kas­yon­la­rın Önlen­me­si, Tanı­sı ve Teda­vi­si için Endok­ri­no­lo­ji Kar­di­yo­lo­ji Nef­ro­lo­ji (EnKar­Ne) Uzla­şı Rapo­ru” hazır­lan­dı, Kasım 2021’de Turk­JEM Dergisi’nde onli­ne eri­şi­me açık hale gel­di. Rapor, AstraZeneca’nın koşul­suz des­te­ğiy­le düzen­le­nen basın top­lan­tı­sın­da kamu­oyuy­la paylaşıldı.

EnKar­Ne Uzla­şı Rapo­ru, Türkiye’de endok­ri­no­lo­ji, kar­di­yo­lo­ji ve nef­ro­lo­ji disip­lin­le­ri­nin Tip 2 diya­bet has­ta­lı­ğı­na yöne­lik ola­rak ortak­la­şa hazır­la­nan ilk uzla­şı rapo­ru olma özel­li­ği­ni taşı­yor. Dört fark­lı der­nek­ten dokuz bilim insa­nı tara­fın­dan hazır­la­nan EnKar­Ne Rapo­ru”, mul­ti­di­sip­li­ner bakış açı­sıy­la diya­be­tin etkin bir biçim­de yöne­til­me­si için iyi bakım stan­dart­la­rı oluş­tur­ma­yı amaç­lı­yor. Bu düzen­le­me­ler tüm hekim­ler için yol gös­te­ri­ci bir kıla­vuz niteliğindedir.

İçinde bulun­du­ğu­muz yüz­yıl­da kro­nik ve bula­şı­cı olma­yan has­ta­lık­la­rın çok önem­li sağ­lık sorun­la­rı oldu­ğu ifa­de edi­len rapor­da, gide­rek daha faz­la kalo­ri alan, daha az ener­ji har­ca­yan, uyku uya­nık­lık den­ge­si bozu­lan, kim­ya­sal kir­le­ti­ci­le­re sürek­li maruz kalan insa­nın gene­tik yapı­sı­nın, deği­şen çev­re ve yaşam koşul­la­rı­na yeter­li uyum gös­ter­me­di­ği tes­pi­ti yapı­lı­yor5. Tüm bu fak­tör­le­re bağ­lı ola­rak obe­zi­te, hiper­tan­si­yon, dis­li­pi­de­mi ve bu has­ta­lık­la­rın çoğun­luk­la bir ara­da bulun­du­ğu Tip 2 diya­bet sık­lı­ğı dün­ya­da ve ülke­miz­de gide­rek artı­yor6.

Rapor­da Tip 2 diya­bet has­ta­lı­ğı­na iliş­kin önem­li bil­gi­ler şöy­le vurgulanıyor:

  • Yapı­lan çalış­ma­lar hem ülke­miz­de (TURDEP‑2 Çalış­ma­sı) hem de dün­ya­da, her iki diya­bet­li­den biri­nin henüz tanı alma­dı­ğı­nı gös­te­ri­yor7.
  • Diya­bet­li birey­ler­de diğer organ­la­rı etki­le­yen hasar­la­rın geliş­me­si­ni önle­mek için kan şeke­ri­ni kont­rol altın­da tut­mak son dere­ce önem­li8.
  • Sade­ce kan şeke­ri kont­ro­lü ile diya­be­tin kalp ve böb­rek ile ilgi­li sonuç­la­rı­nı bütü­nüy­le önle­mek müm­kün olmu­yor9.
  • Diya­bet­li birey­ler­de en sık görü­len kalp-damar has­ta­lık­la­rı; koro­ner arter has­ta­lı­ğı, peri­fe­rik arter has­ta­lı­ğı, inme ve sistolik/diyastolik kalp yeter­siz­li­ği ola­rak sıra­la­nı­yor10.
  • Kalp sebep­li ölüm­le­rin nede­ni ola­rak önce­lik­le kalp damar tıka­nık­lık­la­rı düşü­nül­se de olgu­la­rın önem­li bir kıs­mın­da damar tıka­nık­lı­ğı değil, kalp yeter­siz­li­ği gibi kal­bin fonk­si­yon bozuk­luk­la­rıy­la sey­re­den has­ta­lık­lar ölü­me neden olu­yor11.
  • Diya­bet, kro­nik böb­rek has­ta­lı­ğı­nın (KBH) en sık görü­len nede­ni ola­rak tanım­la­nı­yor. Diya­bet­li birey­ler­de KBH ris­ki diya­bet­li olma­yan­la­ra kıyas­la en az iki kat art­mış bulu­nu­yor ve has­ta­la­rın yak­la­şık yüz­de 3040’ında böb­rek has­ta­lı­ğı geli­şi­yor12.
  • Türkiye’de 2020 yılı Böb­rek kayıt sis­te­mi rapo­ru­na göre, Türkiye’de 2020 yılın­da hemo­di­ya­li­ze yeni baş­la­yan has­ta­la­rın %36.6’sının diya­be­ti mev­cut­tur.13

Diya­bet­te Kar­di­yo­vas­kü­ler ve Renal Komp­li­kas­yon­la­rın Önlen­me­si, Tanı­sı ve Teda­vi­si için Endok­ri­no­lo­ji Kar­di­yo­lo­ji Nef­ro­lo­ji (EnKar­Ne) Raporu’nda, diya­bet­li birey­le­rin has­ta­lık ve teda­vi yöne­ti­min­de uyul­ma­sı gere­ken kural­lar şöy­le sıralanıyor:

  1. Diya­bet­li birey­de eşlik eden has­ta­lık ve risk fak­tör­le­ri­nin tespiti

  2. Eşlik eden has­ta­lık­la­rın taranması

  3. Kar­di­yo­lo­ji ve Nefroloji’ye kon­sül­tas­yo­nu iste­nil­me­si gere­ken durumlar

  4. Teda­vi hedef­le­ri­nin belir­len­me­si ve yaşam biçi­mi düzenlemeleri

  5. Akıl­cı tıb­bi tedavi

Rapo­run tama­mı­na eriş­mek için: http://www.turkjem.org/uploads/pdf/176483724163736.pdf

İlg­ili Kişi:  Dilek Özcan  / Bor­do PR  / 0533 927 23 93 dileko@bordopr.com  

Tür­ki­ye Endok­ri­no­lo­ji ve Meta­bo­liz­ma Der­ne­ği Hakkında

Tür­ki­ye Endok­ri­no­lo­ji ve Meta­bo­liz­ma Der­ne­ği, endok­ri­no­lo­ji ve meta­bo­liz­ma has­ta­lık­la­rı uzman­la­rı­nı bün­ye­sin­de top­la­yan kar ama­cı güt­me­yen bir uzman­lık der­ne­ği­dir. Der­ne­ğin ama­cı ulu­sal ve ulus­la­ra­ra­sı plat­form­da eği­tim faali­yet­le­ri yap­mak ve des­tek­le­mek, üye­ler ara­sı mes­le­ki, bilim­sel ve sos­yal iliş­ki­le­ri geliş­tir­mek, endok­ri­no­lo­ji uzman­lık dalı­nın bili­nir­li­ği­ni artır­mak, ala­nın­da ülke­mi­zin yurt­dı­şın­da görü­nür­lü­ğü­nü artır­mak, hal­kı bil­gi­len­dir­mek ve halk sağ­lı­ğı için çalış­ma­lar yap­mak­tır. Der­ne­ğe kayıt­lı üye sayı­sı 775’ tir. Der­nek Inter­na­ti­onal Soci­ety of Endoc­ri­no­logy (ISE)”, Euro­pe­an Uni­on of Medi­cal Spe­ci­alists ( UEMS)”, Inter­na­ti­onal Oste­opo­ro­sis Foun­da­ti­on (IOF)” , Euro­pe­an Soci­ety of Endoc­ri­no­logy (ESE)’ ye üye­lik­le­ri bulun­mak­ta­dır. Daha detay­lı bil­gi için web say­fa­sı­nı ve sos­yal med­ya hesap­la­rı­nı takip ede­bi­lir­si­niz: www.temd.org.tr, https://m.facebook.com/temdorgtr, https://twitter.com/temdorgtr?s=11, https://instagram.com/temdorgtr?utm_medium=copy_link

Türk Kar­di­yo­lo­ji Der­ne­ği Hakkında

21 Mayıs 1963 tari­hin­de kuru­lan Türk Kar­di­yo­lo­ji Der­ne­ği, 2800 üye­si, 1 bir­lik, 8 çalış­ma gru­bu, 5 pro­je gru­bu ve 23 yöne­tim kuru­lu alt biri­mi ile faali­yet gös­ter­mek­te­dir. Top­lum­sal ve mes­le­ki eği­tim­ler ile araş­tır­ma­la­rı des­tek­le­ye­rek Türk hal­kı­nın kalp-damar sağ­lı­ğı­nı koru­ma­yı amaç­la­yan der­nek hekim­le­re yöne­lik kar­di­yo­lo­ji ala­nın­da hazır­la­mış oldu­ğu kıla­vuz­lar, bilim­sel ve eği­tim­sel akti­vi­te­ler, bilim­sel yayın­lar ve ulus­la­ra­ra­sı orga­ni­zas­yon­lar ile etkin­lik­le­ri­ni ger­çek­leş­tir­mek­te­dir. Türk Kar­di­yo­lo­ji Der­ne­ği, Avru­pa Kar­di­yo­lo­ji Der­ne­ği (ESC), Dün­ya Kalp Fede­ras­yo­nu (WHF) ve Türk Dün­ya­sı Kar­di­yo­lo­ji Bir­li­ği (TDKB) üyesidir. 

Türk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği Hakkında

1970 yılın­da İstanbul’da kuru­lan Türk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği, Nef­ro­lo­ji uzman­la­rı­nın kar ama­cı güt­me­yen, ulu­sal, mes­le­ki ve bilim­sel uzman­lık der­ne­ği­dir. Der­ne­ğin ama­cı; nef­ro­lo­ji, hiper­tan­si­yon, diya­liz ve transp­lan­tas­yon alan­la­rıy­la ilgi­li eği­ti­min, bilim­sel çalış­ma ve araş­tır­ma­la­rın, koru­yu­cu ve teda­vi edi­ci sağ­lık hiz­met­le­ri­nin düze­yi­ni ülke çapın­da yük­selt­mek, üye­le­ri ara­sın­da mes­le­ki, bilim­sel ve sos­yal iliş­ki­le­ri geliş­tir­mek, ala­nı­nın ve üye­le­ri­nin hak­la­rı­nı koru­mak ve Türk Nef­ro­lo­ji­si­nin ulu­sal ve ulus­la­ra­ra­sı düzey­de en iyi şekil­de tem­sil edil­me­si­ni sağ­la­mak için çalış­ma­lar yürüt­mek­tir. Bun­la­rın yanın­da Türk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği, hal­kın böb­rek sağ­lı­ğı­nı koru­mak ve böb­rek has­ta­lık­la­rı konu­sun­da bil­gi düze­yi­ni yük­selt­mek ama­cıy­la deği­şik plat­form­lar­da eğit­sel faali­yet­ler ve kam­pan­ya­lar düzen­le­mek­te­dir. 624 üye­si bulu­nan der­ne­ğin; Ada­na, Anka­ra, Antal­ya, Bur­sa, İst­anb­ul, İzm­ir ve Kayseri’de 7 şube­si bulun­mak­ta­dır. Der­nek; Yöne­tim Kuru­lu, Dene­tim Kuru­lu ve Etik Kurul organ­la­rıy­la yöne­til­mek­te­dir. Daha faz­la bil­gi için; www.nefroloji.org.tr adre­si­ni ziya­ret ede­bi­lir veya www.instagram.com/turknefroljidernegi ile Instagram’dan, www.facebook.com/turknefroloji ile Facebook’dan, https://twitter.com/turknefro ile Twitter’dan ve https://www.youtube.com/NefrolojiTV ile Youtube’dan takip edebilirsiniz.

Türk Hiper­tan­si­yon ve Böb­rek Has­ta­lık­la­rı Der­ne­ği Hakkında

Türk Hiper­tan­si­yon ve Böb­rek Has­ta­lık­la­rı Der­ne­ği 1995 yılın­da Anka­ra­’­da kurul­muş­tur. Der­ne­ğin temel ama­cı hiper­tan­si­yon, böb­rek has­ta­lık­la­rı ve bun­la­rın olum­suz sonuç­la­rı ile müca­de­le etmek, bu konu­lar­da ülke­miz ger­çek­le­ri­ni belir­le­mek hem evren­sel bili­me, hem de hal­kı­mı­zın sağ­lı­ğı ve ülke­miz eko­no­mi­si­ne kat­kı­lar yapa­cak çalış­ma ve giri­şim­le­ri ger­çek­leş­tir­mek­tir. Der­ne­ğin ger­çek­leş­tir­di­ği çalış­ma­lar saye­sin­de bugün ülke­miz­de hiper­tan­si­yon yay­gın­lı­ğı, teda­vi­si ve kont­ro­lü­ne iliş­kin bilim­sel veri­le­ri bili­ni­yor ve has­ta­la­rın tanı ve teda­vi­le­ri ülke­miz ger­çek­le­ri­ne göre şekillendirebiliyor. 

Ast­ra­Ze­ne­ca Hak­kın­da  

Ast­ra­Ze­ne­ca (LSE/STO/NYSE: AZN), özel­lik­le onko­lo­ji, kar­di­yo­vas­kü­ler, renal ve meta­bo­lik has­ta­lık­lar, solu­num ve immü­no­lo­ji olmak üze­re üç teda­vi ala­nın­da­ki has­ta­lık­la­rın teda­vi­si­ne yöne­lik reçe­te­li ilaç­la­rın keş­fi, geliş­ti­ril­me­si ve tica­ri­leş­ti­ril­me­si­ne odak­la­nan küre­sel, bilim odak­lı bir biyo­far­ma­sö­tik şir­ke­ti­dir. Genel Mer­ke­zi İngiltere’nin Camb­rid­ge ken­tin­de bulu­nan Ast­ra­Ze­ne­ca, 100’den faz­la ülke­de faali­yet gös­ter­mek­te­dir ve şir­ke­tin yeni­lik­çi ilaç­la­rı dün­ya çapın­da mil­yon­lar­ca has­ta tara­fın­dan kul­la­nıl­mak­ta­dır. Daha faz­la bil­gi için www.astrazeneca.com.tr adre­si­ni ziya­ret ede­bi­lir veya www.linkedin.com/company/astrazeneca/  ile Lin­ke­di­n­’­den, www.facebook.com/AstraZenecaTurkiye/  ile Face­bo­ok­’­tan, www.instagram.com/astrazenecaturkiye/www.instagram.com/astrazenecaturkiyekariyer ile Ins­tag­ra­m­’­dan ve https://www.youtube.com/astrazenecaturkiye ile Youtube’dan takip edebilirsiniz.

1 Sat­man I, et al. Eur J Epi­de­mi­ol. 2013;28(2):169180.

2 Inter­na­ti­onal Diabe­tes Fede­ra­ti­on (IDF) Diabe­tes Atlas 9. Edi­ti­on 2019, ISBN: 9782930229874

3 Mal­han S, et al. Turkish J Endoc­ri­nol Meta­bo­lism. 2014;18(2):3943

4 Bra­un­wald E. Prog Car­di­ovasc Dis. 2019;62(4):298302, Mat­he­us AS de M, et al. Int J Hyper­tens. 2013;2013:653789

5 Sat­man I, et al. Eur J Epi­de­mi­ol. 2013;28(2):169180.

6 Bud­nik LT, et al. J Occup Med Toxi­col. 2018;13(1):6, Sat­man I, et al. Eur J Epi­de­mi­ol. 2013;28(2):169180.

7 Sat­man I, et al. Eur J Epi­de­mi­ol. 2013;28(2):169180, Sae­edi P, et al. Diabe­tes Res Clin Pr. 2019;157:107843

8 The Diabe­tes Cont­rol and Comp­li­ca­ti­ons Tri­al Rese­arch Gro­up New Engl J Medi­ci­ne. 1993;329(14):977986

9 The ACCORD Study Gro­up. New Engl J Medi­ci­ne. 2011;364(9):818828, The ADVAN­CE Col­la­bo­ra­ti­ve Gro­up. New Engl J Medi­ci­ne. 2008;358(24):25602572.

10 Sch­midt AM. Arte­ri­osc­le­ro­sis Throm­bo­sis Vasc Biology. 2019;39(4):558568

11 Glo­va­ci D, et al. Curr Car­di­ol Rep. 2019;21(4):21

12 Koye DN, et al. Adv Chro­nic Kid­ney D. 2018;25(2):121132

13 Türkiye’de Nef­ro­lo­ji, Diya­liz ve Transp­lan­tas­yon Registry 2020, ISBN 9786056246500

İlgili Haberler