D vitamini yetersizse kalsiyum da emilemiyor

BES­LEN­ME / KASIM 2015

Bilim adam­la­rı son yıl­lar­da yap­tık­la­rı çalış­ma­lar­da gün­lük haya­tı­mız­da yeter­li D vita­mi­ni almaz­sak ne gibi durum­lar­la kar­şı­la­şa­bi­le­ce­ği­mi­zi araş­tır­dı­lar ve önem­li sonuç­la­ra ulaş­tı­lar. ABD’de yapı­lan geniş çap­lı bir çalış­ma­da, kal­si­yum ve D vita­mi­ni sevi­ye­le­rin­de düş­me sonu­cun­da oste­oma­la­zi ve oste­opo­roz gibi kemik eğri­li­ği, kemik zayıf­lı­ğı ve kemik eri­me­si has­ta­lık­la­rı orta­ya çık­ma­dan çok önce, kas­lar­da zayıf­la­ma ve güç­süz­lük şika­yet­le­ri­nin ön plan­da oldu­ğu sap­tan­dı. Yine aynı çalış­ma­da, yeter­li kal­si­yum ve D vita­mi­ni sevi­ye­si temin edil­di­ğin­de bacak­la­rın daha sağ­lık­lı işlev göre­bil­di­ği, daha az kramp yaşan­dı­ğı gösterildi.

Son yıl­lar­da D vita­mi­ni­nin kas ve iske­let sis­te­mi dışın­da baş­ka önem­li has­ta­lık­lar­la da iliş­ki­li oldu­ğu­nu gös­te­ren araş­tır­ma­lar yapıl­dı­ğı­nı vur­gu­la­yan Doç. Dr. İsm­et Tamer, ​“D vita­mi­ni eksik­li­ği­nin kalp-damar sis­te­mi has­ta­lık­la­rı, diya­bet (şeker has­ta­lı­ğı), yük­sek tan­si­yon, bazı enfek­si­yon has­ta­lık­la­rı ve hat­ta bazı kan­ser tip­le­ri ile iliş­ki­li oldu­ğu, eğer D vita­mi­ni eksik­li­ği bulu­nan birey­ler­de bu eksik­lik uygun şekil­de gide­ri­le­bi­lir­se bu has­ta­lık­lar­dan korun­ma­nın müm­kün ola­bi­le­ce­ği yönün­de sonuç­la­ra varıl­mış­tır. Ayrı­ca hami­le­ler ve emzi­ren anne­le­rin de hem ken­di sağ­lık­la­rı hem de bebek­le­ri­nin sağ­lı­ğı için yeter­li kal­si­yum ve D vita­mi­ni alma­la­rı gerek­mek­te­dir” dedi. 

BACAK­LAR­DA­Kİ KASIL­MA VE KRAMP­LA­RIN SEBEBİ 

Eğer gece­nin bir yarı­sı yatak­ta bacak­la­rı­nız­da kasıl­ma ve kramp­lar yaşı­yor­sa­nız, bel­ki de kal­si­yum ya da D vita­mi­ni sevi­ye­le­ri­niz yeter­li değil­dir. Çün­kü kal­si­yum, kas­la­rın düz­gün şekil­de kasıl­ma­sı için çok gerek­li bir mine­ral­dir ve kal­si­yu­mun kas hüc­re­le­ri tara­fın­dan uygun şekil­de alı­na­bil­me­si için de yeter­li mik­tar­da D vita­mi­ni­ne ihti­yaç vardır.

Kal­si­yu­mu­nun vücut tara­fın­dan emi­le­bil­me­si için D vita­mi­ni­ne ihti­yaç duyul­du­ğu­nun altı­nı çizen Doç. Dr. Tamer, ​“Erken çocuk­luk döne­min­den iti­ba­ren yeter­li kal­si­yum ve yanın­da yeter­li D vita­mi­ni alma­dı­ğı­nız tak­dir­de kemik­le­ri­niz­de incel­me, zayıf­la­ma, hat­ta ile­ri yaş­lar­da ​‘oste­opo­roz’ geliş­me­si sonu­cun­da bek­len­me­dik kırık­lar­la kar­şı­la­şa­bi­lir­si­niz” uya­rı­sın­da bulunuyor.

VEGAN TAR­ZI DİY­ET YAPAN­LAR DİKKAT!

Vegan tar­zı diyet yapan­lar, lak­toz into­le­ran­sı olan ve süt ürün­le­ri­ni tüke­te­me­yen­ler, yük­sek mik­tar­da sod­yum ve pro­te­in tüket­tik­le­ri için kal­si­yum sevi­ye­le­ri­ni düşü­ren birey­ler, uzun süre kor­ti­zon teda­vi­si gör­me­si gere­ken kişi­ler ile oste­opo­roz ya da sin­di­rim sis­te­min­den kal­si­yum emi­li­mi­nin bozul­du­ğu bağır­sak rahat­sız­lı­ğı olan kişi­le­rin yeter­li kal­si­yum düzey­le­ri­ne sahip ola­bil­me­le­ri için mut­la­ka yeter­li kal­si­yum içe­ren besin des­tek­le­rin­den fay­da­lan­ma­la­rı gerekiyor. 

D VİT­AM­İNİ YÖNÜN­DEN ZEN­GİN GIDALAR

Tamer, ihti­ya­cı­mız olan D vita­mi­ni kay­nak­la­rı­nın ya ste­rol ve ergos­te­rol­den ult­ra­vi­yo­le ışı­ğı etki­siy­le (D2 vita­mi­ni) ya da güneş ışı­ğı etki­si altın­da cil­di­miz­de sen­tez edi­le­rek (D3 vita­mi­ni) sağ­lan­dı­ğı­nı belirt­ti ve D vita­mi­nin­den zen­gin gıda­la­rı şöy­le sıra­la­dı: Süt, yoğurt, pey­nir, por­ta­kal suyu, kah­val­tı­lık gev­rek­ler, somon, orki­nos ve rin­ga gibi yağ­lı balıklar.

BESİN DES­TEK­LE­Rİ KULLANIN

Pek çok besin tak­vi­ye­sin­de de D vita­mi­ni bulun­du­ğu­nu söy­le­yen Doç. Dr. İsm­et Tamer, ​“D vita­mi­ni düze­yi­nin düşük bulun­du­ğu birey­ler­de ve oste­opo­roz, para­ti­ro­id bezi has­ta­lı­ğı gibi bazı durum­lar­da özel­lik­le yük­sek doz kal­si­yum ile bera­ber D vita­mi­ni içe­ren besin des­tek­le­ri kul­la­nıl­ma­lı­dır” dedi.

NE ZAMAN ALINMALI?

Bu ara­da küçük bir hatır­lat­ma: Çoğu mul­ti­vi­ta­min demir içe­rir ve kal­si­yum des­tek­le­ri bu demir ile etki­le­şe­bi­le­ce­ği için müm­kün oldu­ğun­ca fark­lı zaman­da alın­ma­lı­lar. Örne­ğin mul­ti­vi­ta­min­le­ri sabah kah­val­tı­sı ile alıp kal­si­yum des­te­ği­ni akşa­ma bıra­ka­bi­lir­si­niz. Tabi kal­si­yum pre­pa­rat­la­rı­nın for­mu da önem­li. Eğer kal­si­yum kar­bo­nat içe­ri­yor­sa akşam yeme­ği ile alın­ma­sı uygun olur­ken, kal­si­yum sit­rat for­mun­da olan­la­rı yat­ma­ya yakın zaman­da mide boşal­mış­ken almak emi­li­mi artı­rır. D vita­mi­ni ile ilgi­li ola­rak da özel­lik­le yağ­lı gıda­lar içe­ren öğün­de alın­ma­la­rı­nın, bar­sak­lar­dan emi­li­mi %50’ye kadar artı­ra­bi­le­ce­ği tes­pit edilmiştir.

HABER MERKEZİ

See aut­ho­r­’s posts