Çocuk Yuvalarındaki Kurum Çalışanları Enürezis Nokturna Hakkında Bilgilendirildi

Enü­re­zis Nok­tür­na hak­kın­da bili­nir­li­ği yük­selt­mek için Aile ve Sos­yal Poli­ti­ka­lar Bakan­lı­ğı Çocuk Hiz­met­le­ri Genel Müdür­lü­ğü, Çocuk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği ve Çocuk Nef­ro­log­la­rı Çocuk Esir­ge­me Kurum­la­rı ​“Mut­lu Bir Çocuk­luk için Ele­le” pro­je­si için ele­le ver­di. Bu pro­je kap­sa­mın­da; Aile ve Sos­yal Poli­ti­ka­lar Bakan­lı­ğı Çocuk Hiz­met­le­ri Genel Müdürlüğü’ne bağ­lı 32 çocuk yuva­sın­da­ki kurum çalı­şan­la­rı der­ne­ğe bağ­lı dok­tor­lar tara­fın­dan gece yatak ıslat­ma hak­kın­da eği­til­di ve bilinçlendirildi.

Fer­ring ilaç çalı­şan­la­rı­nın des­tek ver­di­ği bir sos­yal sorum­lu­luk pro­je­si olan ​“Mut­lu Bir Çocuk­luk için Ele­le” pro­je­sin­de Aile ve Sos­yal Poli­ti­ka­lar Bakan­lı­ğı Çocuk Hiz­met­le­ri Genel Müdürlüğü’ne bağ­lı kuru­luş­lar­da koru­ma ve bakım altın­da bulu­nan çocuk­la­rın bakım ve eği­tim­le­rin­den sorum­lu per­so­ne­le, çocuk­lar­da görü­le­bi­lecek gece yatak ıslat­ma gibi nef­ro­lo­jik ve üro­lo­jik prob­lem­ler anla­tıl­dı. Has­ta­lık­la­rın belir­ti­le­ri, tanı­sı ve teda­vi­si hak­kın­da bil­gi veri­le­rek bu yol­la çocuk­la­rın rahat­sız­lık­la­rı­nın erken tanı­sı hedef­len­di. Ayrı­ca; per­so­ne­lin Çocuk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği ile işbir­li­ği içe­ri­sin­de ger­çek­leş­ti­re­cek­le­ri faali­yet­ler­de yer alma­la­rı­nı sağ­la­yan pro­je ile çocuk­la­rın psi­ko-sos­yal ve fizik­sel geli­şim­le­ri­ne kat­kı­da bulunuldu.

Bu eği­tim­ler; İst­anb­ul, Bur­sa, Bolu, Koca­eli, Anka­ra, Kon­ya, Ada­na, Sam­sun, Trab­zon, Diyar­ba­kır, Gazi­an­tep, Mer­sin, Kırık­ka­le, Niğ­de, Nev­şe­hir, Van, Malat­ya, Erzu­rum, Urfa, Sivas, İzm­ir, Deniz­li, Antal­ya, Manisa’da bulu­nan ve Aile ve Sos­yal Poli­ti­ka­lar Bakan­lı­ğı Çocuk Hiz­met­le­ri Genel Müdürlüğü’ne bağ­lı kuru­luş­lar­da düzenlendi.

Pro­je ile ilgi­li düzen­le­nen basın top­lan­tı­sın­da bil­gi veren Cocuk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği Baş­ka­nı Prof. Dr. Oğuz Söy­le­me­zoğ­lu, ​“Çocuk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği ola­rak çocuk­lar­da görü­len böb­rek has­ta­lık­la­rı­nı araş­tır­ma ve hal­kı­mı­zın bu konu­lar­da­ki far­kın­da­lı­ğı­nı artır­ma­ya yöne­lik bir­çok pro­je yürüt­mek­te­yiz. Bu pro­je­ler­den bir tane­si olan ​“Mut­lu Bir Çocuk­luk için Ele­le” pro­je­sin­de ise top­lum­da çok sık görül­me­si­ne rağ­men genel ola­rak ken­di­li­ğin­den geçe­ce­ği bek­le­nen ve giz­le­nen bir sorun olan yatak

ıslat­ma, tıb­bi adı ile Enü­re­zis Nok­tür­na ile diğer ürolojik/nefrolojik prob­lem­ler hak­kın­da ülke çapın­da­ki çocuk yuva­sı ve kreş çalı­şan­la­rı­nı eğit­me­yi hedef­le­dik” dedi.

Prof. Dr. Söy­le­me­zoğ­lu, çocuk­lar­da üri­ner sis­tem prob­lem­le­ri ve idrar kaçır­ma­nın çok çeşit­li neden­le­ri oldu­ğu­nu belir­te­rek, idrar yolu enfek­si­yon­la­rı ve Enü­re­zis Noktürna’nın çocuk­luk çağı­nın en sık kar­şı­la­şı­lan ve teda­vi­si olan üri­ner sis­tem prob­lem­le­ri oldu­ğu­nun altı­nı çizdi.

Çocuk­luk çağın­da iyi teda­vi edil­me­yen tek­rar­la­yı­cı idrar yolu enfek­si­yon­la­rı­nın kro­nik böb­rek yet­mez­li­ği­ne neden ola­bi­le­ce­ği­ni ifa­de eden Söy­le­me­zoğ­lu: ​“Enü­re­zis ise yata­ğa ya da giy­si­le­re yine­le­yen bir biçim­de idrar kaçır­ma­dır. Erkek çocuk­lar­da daha sık görü­lür. Enü­re­zi­sin görül­me sık­lı­ğı popu­las­yon­la­ra göre fark­lı­lık gös­ter­mek­te­dir. Genel ola­rak kabul edi­len 5 yaş civa­rın­da %15–20 ora­nın­da görül­dü­ğü­dür. Sos­yo­eko­no­mik düze­yi ve eği­tim düze­yi düşük, geniş aile­ler­de daha yük­sek oran­da görü­lür. Enü­re­zis nok­tür­na­lı has­ta­lar­da önem­li bir psi­ko­lo­jik sorun yok­tur. Ancak enü­re­zi­sin yarat­tı­ğı stres­li durum nede­niy­le ile­ri­de ank­si­ye­te ve ken­di­ne güven soru­nu orta­ya çık­mak­ta­dır. Günü­müz­de etkin ve güve­ni­lir teda­vi­le­rin oldu­ğu bu soru­nun ola­bil­di­ğin­ce geniş ola­rak aile heki­mi, pra­tis­yen dok­tor, pedi­at­rist, pedi­at­rik üro­log ve pedi­at­rik nef­ro­log­lar tara­fın­dan tar­tı­şıl­ma­sı prob­le­mi büyük oran­da çöze­cek­tir” dedi.

Top­lan­tı­da pro­je hak­kın­da bil­gi veren Fer­ring İlaç – Mut­lu Bir Çocuk­luk için Ele­le Pro­je­si Koor­di­na­tö­rü Mel­tem Soğuk, Fer­ring İlaç ola­rak Çocuk Nef­ro­lo­ji Der­ne­ği tara­fın­dan düzen­le­nen bu anlam­lı pro­je­ye des­tek olmak­tan büyük mut­lu­luk duy­duk­la­rı­nı dile getir­di. Ayrı­ca Enü­re­zis Nok­tür­na ile ilgi­li yapı­lan bir araş­tır­ma­dan not­lar pay­la­şan Soğuk: ​“Gece yatak ıslat­ma çocu­ğun hata­sı olma­ma­sı­na rağ­men maale­sef ülke­miz­de çocu­ğa yük­sek şid­det­te ceza­lar uygu­lan­mak­ta­dır. Hay­dar­pa­şa Numu­ne Eği­tim ve Araş­tır­ma Has­ta­ne­si Üro­lo­ji Uzma­nı Prof. Dr. İhs­an Kara­man tara­fın­dan İst­anb­ul­’­da yatak ısla­tan 208 çocu­ğun aile­le­ri ile yürü­tü­len araş­tır­ma­nın sonuç­la­rı­na göre aile­ler alt ıslat­ma­yı sağ­lık soru­nu ola­rak değil, çocu­ğun tem­bel­li­ği ve umur­sa­maz­lı­ğı ola­rak görü­yor ve çare ola­rak da ceza­lan­dır­ma­ya baş­vu­ru­yor. Bu çocuk­la­ra ağır ceza uygu­la­ma ora­nı %35. Ağır ceza tanı­mı ise tek­me tokat döv­me, sopa ile döv­me, çocu­ğu oda­ya hap­set­me ve altı­nı saba­ha kadar ıslak bırak­ma­dan, en uç nok­ta­da peni­si­ni ya da popo­su­nu kib­rit çöpü veya süpür­ge sapı ile yak­ma­ya kadar gide­bi­li­yor. Oysa ceza ile yak­laş­mak bu sonu­cu çöz­mek yeri­ne çok daha derin­leş­tir­mek­te­dir” şek­lin­de açık­la­ma­lar­da bulundu.

Mel­tem Soğuk, gece yatak ıslat­ma soru­nu­nun sebep­le­ri­ni ve teda­vi edi­le­bi­lir oldu­ğu­nu anlat­mak ama­cıy­la Fer­ring İlaç ola­rak, hal­kı bilinç­len­di­ri­ci akti­vi­te­le­re ön ayak ve des­tek olma­yı önce­lik­li hedef gör­dük­le­ri­ni ve bu amaç­la ger­çek­leş­ti­ri­len pro­je­le­re ek ola­rak bir de www.geceyatakislatma.com isim­li web site­si oluş­tur­duk­la­rı­nı belirt­ti. Bu site­de gece yatak ıslat­ma ile ilgi­li, soru­nun sebep­le­rin­den, teda­vi seçe­nek­le­ri­ne ve konuy­la ilgi­li uzman görüş­le­ri­ne kadar her tür­lü bil­gi­ye ulaşılabiliniyor.

İst­anb­ul Aile ve Sos­yal Poli­ti­ka­lar Bakan­lı­ğı İl Müdü­rü Önal İnalt­ek­in de yap­tı­ğı konuş­ma­da, kurum ola­rak bir­çok STK ile çalış­tık­la­rı­nı ancak ​“Mut­lu Bir Çocuk­luk İçin Ele­le” pro­je­si­nin sonuç alı­na­bi­len ender pro­je­ler­den biri oldu­ğu­nu söy­le­di. Bu pro­je­nin en azın­dan İst­anb­ul için deva­mı­nın geti­ri­le­ce­ği­ni de söz­le­ri­ne ekledi.

HER 100 ÇOCUK­TAN 15’İ UYKU­DA YATAK ISLATIYOR!

Yatak ıslat­ma nedir, ne sık­lık­ta görülür?

Beş yaşı­na gel­miş bir çocuk­ta yatak ıslat­ma nor­mal değil­dir. Bu durum çocu­ğun istem­siz ve far­kın­da olma­dan uyku­da yata­ğı­nı ıslat­ma­sı anla­mı­na gelen Enü­re­zis Nok­tür­na soru­nu oldu­ğu­nu gösterir. 

Bu yaş­ta­ki her 100 çocuk­tan yak­la­şık 14–15’i uyku­da altı­nı ısla­tır. On sekiz yaşın­da­ki her 100 kişi­den birin­de bu sorun devam edebilmektedir. 

Yatak ıslat­ma neden olur?

İdr­ar kese­si ve idrar tut­ma­ya yara­yan kas­la­rın kont­ro­lü sinir sis­te­mi tara­fın­dan yapıl­mak­ta­dır. Gece idrar kont­ro­lü­nün sağlanması;

• Uyku sıra­sın­da idrar his­si­nin algılanması, 

• Gece üre­ti­len idrar mik­ta­rı­nın uygun düzey­de tutul­ma­sı mer­ke­zi sinir sis­te­mi­nin olgunlaşması, 

•Mme­sa­ne ve ilgi­li kas­la­rın geliş­me­si ve 

•Vücut­ta üre­ti­len bazı mad­de­le­rin yete­ri kadar sal­gı­lan­ma­ma­sı ile ilişkilidir.

Yatak ıslat­ma soru­nu­nun orta­ya çık­ma­sın­da yuka­rı­da sayı­lan idrar tut­ma işle­vi ile ilgi­li fak­tör­le­ri etki­le­yen bir­den faz­la nede­nin rol oyna­dı­ğı bilin­mek­te­dir. Anne baba­lar yata­ğı­nı ısla­tan çocuk­la­rın bir kıs­mı­nın uyku­la­rı­nın ağır oldu­ğun­dan söz eder­ler. Ger­çek­ten de altı­nı ıslat­ma soru­nu olan çocuk­la­rın önem­li bir bölü­mün­de uyku sıra­sın­da idrar kese­si­nin dolu­lu­ğu, diğer bir deyiş­le idrar yap­ma ihti­ya­cı his­se­di­le­me­mek­te­dir. Çişi gelen çocuk uya­na­ma­mak­ta­dır. Bunun sonu­cu ola­rak çocuk uyku­sun­da sıkış­tı­ğı­nı his­se­dip uyan­ma­dan ref­leks ola­rak çişi­ni yapmaktadır.

Bazı altı­nı ısla­tan çocuk­lar­da ise gece üre­ti­len idra­rın nor­mal­den faz­la oldu­ğu sap­tan­mış­tır. Gece üre­ti­len idra­rın faz­la olma­sı duru­mun­da mesa­ne kapa­si­te­si aşıl­mak­ta ve uyku­da çiş yap­ma ihti­ya­cı orta­ya çık­mak­ta­dır. Bu durum uyku­nun ağır olma­sı fak­tö­rü ile bir­le­şin­ce gece altı­nı ıslat­ma orta­ya çık­mak­ta­dır. Gece altı­nı ısla­tan çocuk­la­rın bir kıs­mın­da ise idrar kese­si­nin çalış­ma­sı ile ilgi­li bozuk­luk sap­tan­mak­ta­dır. Çiş yap­ma ihti­ya­cı uyan­dı­ra­cak kadar idrar birik­me­se de mesa­ne­nin dol­ma­sı sıra­sın­da ani ola­rak orta­ya çıkan sıkış­ma his­si zaman­sız çiş yap­ma­ya, yata­ğı ıslat­ma­ya yol açmaktadır.

Çocuk ve aile suç­lu mu?

Yatak ıslat­ma çocu­ğu­nu­zun bilinç­li bir dav­ra­nı­şı değil­dir. Yatak ıslat­ma­yı orta­ya çıka­ran neden­ler çocu­ğu­nu­zun kont­rol etme­si müm­kün olma­yan işlev bozuk­luk­la­rı­dır. Çocu­ğun gece altı­nı ıslat­ma­sı anne baba­nın onla­rı iyi eği­te­me­miş olma­sı anla­mı­na da gel­mez. Altı­nı ıslat­ma soru­nu çocu­ğun büyü­me­si sıra­sın­da idrar kont­ro­lü ile ilgi­li bazı işlev­le­rin olgun­laş­ma­sı­nın gecik­me­si ile ilişkilidir.

Anne baba­nın çocu­ğun yatak ıslat­ma­sı­na tep­ki ile yak­laş­ma­sı veya ceza­lan­dır­ma yolu­nu seç­me­si soru­nu çöz­mek bir yana çok daha derin­leş­me­si­ne yol aça­bi­lir. Gece yata­ğı ıslat­ma­ya yol açan neden­ler çocu­ğun suçu veya aile­nin hata­sı olma­yan, ancak teda­vi edil­me­si gere­ken durum­lar­dır. Doğ­ru teda­vi için mut­la­ka sağ­lık kurum­la­rın­da konu­nun uzman­la­rın­dan yar­dım alınmalıdır.

Yatak ıslat­ma psi­ko­lo­jik neden­le­re mi dayanır?

Genel ina­nı­şın aksi­ne gece yatak ıslat­ma psi­ko­lo­jik sorun­la­rın neden oldu­ğu bir rahat­sız­lık değil­dir. Fakat gece altı­nı ıslat­ma­nın çocuk­ta psi­ko­lo­jik sorun­la­ra yol aça­bil­di­ği bilin­mek­te­dir. Altı­nı ıslat­ma nede­niy­le çev­re­si tara­fın­dan tep­ki gören, baş­ka bir yer­de gece­le­ye­me­yen, tati­le gide­me­yen, duru­mun­dan utanç duyan bir çocu­ğun psi­ko­lo­jik açı­dan etki­len­me­ye­ce­ği­ni düşün­mek müm­kün değil­dir. Çocuk­lar­da, gece yatak ıslat­ma, anne-baba­la­rın boşan­ma­sı ve kav­ga etme­le­rin­den son­ra üçün­cü en trav­ma­tik olay ola­rak görül­mek­te­dir. Bu neden­le beş yaşı­nı geç­miş çocuk­lar­da hala süren yatak ıslat­ma soru­nu teda­vi edilmelidir.

Teda­vi­si müm­kün mü?

Yatak ıslat­ma­nın can sıkı­cı bir durum olma­sı kimi zaman konu­nun aile içe­ri­sin­de konu­şul­mak isten­me­me­si­ne yol açmak­ta­dır. Bu şekil­de üstü­nün kapa­tıl­ma­sı soru­nun teda­vi­si­ni zor hale getir­mek­te ve aile içe­ri­sin­de ger­gin­li­ğin art­ma­sı­na neden olmak­ta­dır. Yatak ıslat­ma soru­nu­nun ken­di­li­ğin­den geç­me­si­ni bek­le­mek doğ­ru değil­dir. Çocu­ğu ruh­sal açı­dan zor durum­da bıra­ka­bi­len bu rahat­sız­lı­ğı teda­vi etmek hem gerek­li­dir, hem de müm­kün­dür. Yatak ıslat­ma, ilaç ile teda­vi edi­le­bil­mek­te­dir. İlaç teda­vi­sin­de des­mop­res­sin isim­li etken mad­de kul­la­nıl­mak­ta­dır. Altı­nı ısla­tan çocuk­la­rın bir bölü­mün­de gece­le­ri idrar üre­ti­mi­ni azalt­mak­la görev­li ADH adı veri­len mad­de yete­ri kadar yapı­la­ma­mak­ta­dır. Des­mop­res­sin kul­la­nı­la­rak vücut­ta­ki ADH’nın eksik­li­ği gide­ril­mek­te böy­le­ce gece boyun­ca mesa­ne­nin idrar his­si­ni orta­ya çıka­ra­cak kadar dol­ma­sı­nın önü­ne geçil­mek­te­dir. Çocuk­lar­da kul­la­nı­mı son dere­ce kolay ağız­da eri­yen tab­let­ler şek­lin­de veri­len des­mop­res­sin teda­vi­siy­le çocuk­la­rın %60–70’inde gece kuru kal­ma sağ­la­na­bil­mek­te­dir. İlaç teda­vi­si­nin yanı sıra alarm cihaz­la­rı ve uzman hekim­le­rin kont­ro­lün­de ekle­ne­bi­lecek baş­ka teda­vi şekil­le­ri de mevcuttur.

HABER MERKEZİ

See aut­ho­r­’s posts