Buerger hastalığı sigara içenleri seviyor

Prof. Dr. Harun Arbatlı

Sade­ce siga­ra bağım­lı­la­rı­nın yaka­lan­dı­ğı Buer­ger has­ta­lı­ğı, çoğun­luk­la bacak, bazen de kol­da­ki atar­da­mar­lar­da tıkan­ma­la­ra sebep ola­bi­li­yor. Türkiye’de sık görü­len Buer­ger has­ta­lı­ğı, teda­vi edil­me­di­ği tak­dir­de kang­re­ne sebep ola­rak uzuv kesil­me­si­ne ya da haya­ti teh­li­ke­ye neden ola­bi­li­yor. Memo­ri­al Hiz­met Has­ta­ne­si Kalp Damar Cer­ra­hi­si Bölüm Baş­ka­nı Prof. Dr. Harun Arbat­lı, Buer­ger has­ta­lı­ğı­nın sebep­le­ri ve teda­vi yön­tem­le­ri hak­kın­da bil­gi verdi.

KADIN­LAR­DA DA SIK GÖRÜL­ME­YE BAŞLANDI

Kan­ser, akci­ğer ve kalp has­ta­lık­la­rı siga­ra içme­yen­ler­de de görü­le­bi­lir­ken Buer­ger has­ta­lı­ğı sade­ce siga­ra bağım­lı­la­rı ve yoğun siga­ra duma­nı­na maruz kalan pasif içi­ci­ler­de görül­mek­te­dir. Buer­ger has­ta­lı­ğı­na yaka­la­nan­la­rın büyük bir çoğun­lu­ğu 3050 yaş ara­sın­da bulu­nan siga­ra bağım­lı­sı erkek­ler­dir. Son yapı­lan araş­tır­ma­lar­da kadın­lar­da da görül­me­ye baş­la­dı­ğı belir­len­miş­tir. Buer­ger has­ta­lı­ğı çoğun­luk­la ayak damar­la­rın­da, daha sey­rek ola­rak da el ve kol damar­la­rın­da tıkan­ma şek­lin­de orta­ya çıkar. Damar tıkan­dı­ğın­da par­mak­la­ra giden kan akı­mı­nı aza­lır. Yürü­mek­le ağrı olur. Has­ta­lık iler­ler­se par­mak­lar­da ağrı, uzun süre iyi­leş­me­yen yara­lar ve kang­re­ne sebep olur. Teda­vi edil­me­di­ği tak­dir­de kang­ren­ler, par­mak­lar­da ve bazen ayak­ta kesil­me­le­re (ampü­tas­yon­la­ra) yol aça­bi­lir. Buer­ger has­ta­lı­ğı­na yaka­la­nan has­ta­la­rın dört­te birin­de par­mak ya da bacak ampü­tas­yo­nu yap­mak zorun­lu hale gelir.

BELİ­RT­İL­ER YAŞA­MI ALTÜST EDİYOR

  • Yürü­mek­le ayak taba­nın­da ve bacak kas­la­rın­da ağrı. Bu ağrı diğer damar tıkan­ma­la­rın­da­ki gibi­dir. Yürü­yün­ce baş­lar, din­le­nin­ce geçer. Hız­lı yürü­mek ve yokuş yuka­rı çık­mak çok zordur.
  • Ayak ve par­mak­lar­da soğuk­luk olur.
  • Ayak­ta ve par­mak­lar­da uyuş­ma olabilir.
  • Has­ta­lık iler­ler­se ayak par­mak­la­rın­da ve topuk­lar­da yara­lar oluşabilir.
  • Par­mak­lar­da kang­ren geli­şir ve par­mak­la­rın ve bazen aya­ğın kesil­me­si gerekebilir.

EN ETKİ­Lİ TEDA­Vİ YÖN­TE­Mİ SİG­AR­AYI BIRAKMAK

Siga­ra bıra­kıl­dı­ğın­da Buer­ger has­ta­lı­ğı genel­lik­le iler­le­me­si­ni dur­du­rur. Bu an iti­ba­riy­le has­ta­lık­ta kötü­leş­me pek görül­mez. Teda­vi­ler­den daha önem­li­si has­ta­nın siga­ra­yı bıra­ka­bil­me­si­dir. Ancak siga­ra bıra­kı­la­na kadar mey­da­na gelen tıka­lı damar­lar ken­di­li­ğin­den ya da her­han­gi bir ilaç­la açı­la­maz. Buer­ger has­ta­lı­ğın­da en büyük sorun atar­da­mar­lar­da olu­şan tıkan­ma­dır. Tüm şikâ­yet­ler buna bağ­lı olur. Bu neden­le kesin teda­vi bu damar­la­rın tıkan­ma­sı­nın önü­ne geçil­me­si­dir. Nadi­ren ame­li­yat ya da anji­yog­ra­fi – balon dila­tas­yo­nu yön­tem­le­ri kul­la­nı­la­rak geliş­me elde edi­le­bi­lir. Ancak her has­ta­nın mut­la­ka siga­ra­yı bırak­ma­sı gerek­mek­te­dir. Aksi hal­de damar yeni­den tıka­nır. Top­lu­mun duyar­lı­lı­ğı­nın art­tı­rıl­ma­sı çok önem­li­dir. El ve ayak­lar­da duyu­lan soğu­ma, kaşın­tı, uyuş­ma­lar siga­ra kul­la­nan bir kişi­de Buer­ger has­ta­lı­ğı­nın ilk belir­ti­le­ri ola­bil­mek­te­dir. Siga­ra kul­la­nı­mın­dan ve pasif içi­ci­lik­ten bir an önce kur­tul­mak bu has­ta­lı­ğı önle­mek­te en önem­li adım­dır. Prof. Dr. Harun Arbatlı

İlgili Haberler

Leave a Comment