Bir bacağın değeri ne kadar?

murat aksoy-logo.qxpEKİM 2015

Diya­bet dün­ya­nın tüm böl­ge­le­rin­de tır­ma­nış­ta. Özel­lik­le geliş­mek­te olan veya geliş­me­miş böl­ge­ler­de görül­me sık­lı­ğı çok daha hız­lı artı­yor. Bu böl­ge­ler­de sağ­lık hiz­me­ti daha düşük kali­te­de ve hiz­me­te ula­şım daha zor oldu­ğu için de diya­bet komp­li­kas­yon­la­rı­nın bu böl­ge­ler­de daha sık ola­ca­ğı öngörülüyor.

Diya­be­tin komp­li­kas­yon­la­rı ara­sın­da en sık has­ta­ne yatış nede­ni ayak yara­la­rı. Diya­be­ti olan bir kişi­nin ömrü boyun­ca bir ayak yara­sı ile kar­şı­laş­ma ris­ki %15 civa­rın­da. Aya­ğın­da yara çıkan diya­bet­li­ler­de tüm teda­vi­le­rin uygun ve zama­nın­da yapıl­ma­sı­na rağ­men ayak­tan doku veya par­mak, aya­ğı­nı veya baca­ğı­nı kay­bet­me ris­ki ise %23. Konu ile ilgi­li ista­tis­tik­ler ger­çek­ten kor­ku­tu­cu. Dün­ya Sağ­lık Örgütü’nün rakam­la­rı­na göre, her 30 sani­ye­de bir kişi diya­bet nede­ni ile baca­ğı­nı kay­be­di­yor. Bu neden­le hekim­ler ola­rak biz­ler, diya­bet­li bir has­ta­da ayak yara­sı geliş­ti­ği zaman aza­mi öze­ni göstermeliyiz.

Diya­bet­li has­ta­la­rın ayak­la­rın­da yara geliş­me­si­ne zemin hazır­la­yan iki önem­li neden var. Bun­lar­dan birin­ci­si nöro­pa­ti. Nöro­pa­ti duy­sal ve motor tarz­da ola­bi­lir. Duy­sal nöro­pa­ti nede­ni ile has­ta­lar ayak­la­rın­da acı ve bası­yı his­set­mez­ler. Bu neden­le ayak­la­rın­da yara­lan­ma olsa bile ve ayak­ka­bı­la­rı­nın için­de yara­ya neden ola­cak bası neden­le­ri olsa bile far­kı­na var­maz­lar. Yara­la­rın açıl­ma­sın­da en sık neden­ler­den biri budur. Bunun yanı sıra diya­bet­li has­ta­la­rın ayak­la­rın­da­ki kas­lar yıl­lar iler­le­dik­çe daha hız­lı kay­be­di­lir. Böy­le­lik­le ayak­lar­da defor­mas­yon baş­lar ve nor­mal­de vücut ağır­lı­ğı­nı ver­me­dik­le­ri ayak taba­nı nok­ta­la­rı­na yük­len­me­ye baş­lar­lar ki en önem­li ayak yara­sı neden­le­rin­den biri de budur.

ayak
Diya­bet­li has­ta­la­rın ayak bakı­mı, kişi­le­rin yara ris­ki ile kar­şı­laş­ma­la­rı­nı etkin ola­rak önle­mek­te­dir. Yara açıl­dı­ğı zaman teda­vi­nin başa­rı­sı­nın anah­ta­rı ise tıb­bi yak­la­şı­mın mul­ti­di­sip­li­ner olmasıdır.

Basit bir nasır gibi görü­nen süreç baca­ğın kay­be­dil­me­si­ne kadar devam ede­bi­lecek bir yara ile baş­la­mış olur. Diya­be­te bağ­lı geliş­miş olan peri­fe­rik damar tıkan­ma­la­rı da tek başı­na gang­ren veya yara nede­ni ola­bi­lir. Tutu­lum çoğun­luk­la inf­ra­pop­li­te­al düzey­de­dir. Bu tutu­lum aynı zaman­da sis­te­mik açı­dan da daha risk­li bir duru­mun gös­ter­ge­si­dir. Has­ta­la­rın büyük bölü­mün­de nöro­pa­ti ve damar tıka­nık­lı­ğı bera­ber sey­re­der. Aklım­da kalan en çar­pı­cı has­ta örne­ği bacak damar­la­rı tıka­lı oldu­ğu için aya­ğı sürek­li üşü­yen has­ta­mın, aya­ğı­nı ısıt­mak için soba­ya yak­laş­tır­ma­sı ve nöro­pa­ti nede­ni ile acı­yı his­set­me­di­ği için aya­ğı­nı yak­ma­sı ile has­ta­ne­ye başvurmasıdır.

Son aylar­da konu ile ilgi­li ilgi çeki­ci bir çalış­ma yayın­lan­dı. Fark­lı ülke­ler­de diya­be­tik ayak yara­la­rın­da ne kadar para har­ca­nı­yor bakıl­mış ve ana­liz­ler yapıl­mış. İki has­ta örne­ği üze­rin­den değer­len­dir­me yapıl­mış. Birin­ci has­ta daha basit yara­sı olan bir diya­bet has­ta­sı iken, ikin­ci has­ta ampü­tas­yon­la sonuç­la­nan teda­vi­si daha zor bir yara­sı olan has­ta imiş. Yapı­lan ana­li­zin en çar­pı­cı yönü, değer­len­dir­me­nin o ülke­de­ki birey­sel gelir ile kar­şı­laş­tı­rıl­ma­sı. Teda­vi için has­ta­nın cebin­den çıkan para ülke­ler­de fark­lı­lık gös­te­ri­yor. Ama kaba­ca bir yara son­ra­sın­da diya­bet­li bir has­ta­da ayak yara­sı­nın teda­vi­si için har­can­ma­sı gere­ken meb­lağ 143 gün‑5.7 yıl­lık geli­re kar­şı­lık geli­yor. Siz ne der­si­niz? Bir baca­ğın değe­ri nedir, kaç yıl­lık kazan­cı­nı­za kar­şı­lık gelir?

Sev­giy­le ve sağ­lı­cak­la kalın…

İlgili Haberler

Leave a Comment