Bilgi çağında bilinçli tüketim ile sağlığın korunması

Diya­be­tin görül­me sık­lı­ğı­nın kabul edil­me­si zor bir hız­da art­tı­ğı­nı defa­lar­ca yaz­dık. Kabul edi­le­bi­lir değil çün­kü geliş­miş ülke­le­rin büt­çe­le­ri bile diya­be­tin getir­di­ği yükü kal­dı­ra­bi­lecek güç­te değil. Sade­ce diya­bet teda­vi­si değil, bunun öte­sin­de diya­be­tin komp­li­kas­yon­la­rı­nın getir­di­ği yük­ler bel­ki de ken­di­sin­den daha faz­la büt­çe­de delik
oluşturuyor.
Diya­bet has­ta­sı olan biri­nin haya­tı boyun­ca bir ayak yara­sı ile kar­şı­laş­ma ris­ki %15. Böy­le bir kişi­de koro­ner arter has­ta­lı­ğı, reti­na has­ta­lık­la­rı ve diğer mik­ro– mak­ro komp­li­kas­yon­la­rın ola­bi­le­ce­ği­ni öngör­mek de hiç zor değil. Ampu­tas­yon­dan tutun da koro­ner stent­le­re ve önle­ne­bi­lir inme­le­re kadar uza­nan geniş bir yel­pa­ze­den bah­se­di­yo­ruz. Bu yel­pa­ze­den uzak kal­ma­nın yolu da top­lu­mun bilinç­len­di­ril­me­sin­den geçi­yor. Obe­zi­te­den uzak kal­mak ve yedik­le­ri­mi­zi-içtik­le­ri­mi­zi bilinç­li bir şekil­de tüket­mek alın­ma­sı gere­ken en kolay ve en etkin yöntem.

Bu ay için­de sonu

İçecek alış­ve­ri­şi sıra­sın­da eti­ket oku­ma alış­kan­lı­ğı­nı
geliş­tir­mek, bilinç­li bir tüke­ti­ci olma­nın sır­la­rın­dan biridir.

çla­rı çar­pı­cı bir çalış­ma yayın­lan­dı. Bu çalış­ma 2874 kişi üze­rin­de yapıl­mış. Bu çalış­ma­nın sonuç­la­rı, gün­de iki 200 ml’lik kutu gaz­lı içecek tüke­ten kişi­ler­de diya­bet geliş­me ora­nı­nın, içme­yen­le­re göre 2
kat daha faz­la oldu­ğu­nu gös­te­ri­yor. Bugün mar­ke­te git­ti­ği­niz­de gaz­lı içe­cek­le­rin üzer­le­rin­de yazan şeker oran­la­rı­na bir bakın. Artık kutu­la­rın nere­dey­se hep­sin­de bu rakam­lar yazı­lı. Siz de göre­cek­si­niz ki bu içe­cek­le­rin bir kutu­sun­da orta­la­ma 35 gram şeker var. Dün­ya Sağ­lık Örgütü’nün bir gün­de tüke­til­me­si için öner­di­ği mak­si­mum şeker mik­ta­rı ise 14 gram. Yani sade­ce bir kutu içecek ile bir gün­de için­de alma­mız gere­ken şeker mik­ta­rı­nın iki katı­nı alı­yo­ruz. Buna bir de kah­val­tı­da, öğlen ve akşam yemek­le­rin­de aldı­ğı­mız ser­best şeke­ri katar­sak, alın­ma­sı gere­ken mik­ta­rı her­hal­de 45’e kat­la­dı­ğı­mı­zı kabul ede­bi­li­riz. Bu çalış­ma ilgi çeki­ci bir sonu­ca daha dik­kat çeki­yor. Çalış­ma sonuçları
suni tat­lan­dı­rı­cı­lar içe­ren gaz­lı içecek tüke­ten­ler­de de ris­kin fark­lı olma­dı­ğı­nı gös­te­ri­yor. Bunun altın­da yatan neden kalo­ri­si düşük olsa bile bu içe­cek­le­rin işta­hı art­tır­ma­sı ve bun­la­rın yanın­da daha faz­la yemek yenmesi
ola­bi­lir. Veya zaten kalo­ri­si düşük içecek alın­dı­ğı için yemek­te kalo­ri­si daha yük­sek yiye­cek­le­rin ter­cih edil­me­si ola­bi­lir. Bir baş­ka açık­la­ma ise özel­lik­le obez kişi­le­rin bu içe­cek­le­ri ter­cih etme­sin­den dola­yı, bu ora­nın obez grup­ta ista­tis­tik­sel ola­rak anlam­lı bir şekil­de yük­sek olma­sı­dır. Son konu hak­kın­da fark­lı yorum­lar olsa da bu içe­cek­ler­de yük­sek oran­da ser­best şeker oldu­ğu ve obe­zi­te­ye kat­kı­da bulun­duk­la­rı bir ger­çek. İçec­ekl­er­ini bir yıl boyun­ca sade­ce su ile değiş­ti­ren­ler­de bir yıl için­de 45 kilog­ram kay­bet­me­nin müm­kün oldu­ğu­nu daha önce­ki çalış­ma­lar­da gör­müş­tük. Bu son çalış­ma fark­lı bir açı­dan baka­rak ben­zer sonuç­la­rı teyit etti.

Siga­ra içen bir dok­to­run diş­le­ri sarar­mış bir şekil­de ve üze­rin­de­ki niko­tin koku­su git­me­miş­ken, has­ta­sı­na siga­ra­yı bırak­ma­sı­nı öğüt­le­me­si­ni en az bir Aziz Nesin hika­ye­si kadar komik bul­mu­şum­dur. Şunu kabul etmek gerek ki bu sade­ce bir örnek; obe­zi­te sını­rı­na gel­miş bir dok­to­run da has­ta­sı­na şeker has­ta­lı­ğın­dan korun­mak için kilo vermeyi
öğüt­le­me­si inan­dı­rı­cı değil­dir. Gün bugün­dür: İşe ken­di­miz­den baş­la­mak için.

İlgili Haberler

Leave a Comment