Bağırsakları üzen yiyecekleri bulmak gerekiyor

Top­lu­mun yak­la­şık %15’inde görü­len, en yay­gın sin­di­rim sis­te­mi has­ta­lık­la­rın­dan biri olan İrr­it­abl Bağır­sak Send­ro­mu, bar­sak alış­kan­lı­ğı­nız­da alt­ta bir has­ta­lık olma­dan mey­da­na gelen, karın­da rahat­sız­lık his­si, düzen­siz bar­sak hare­ket­le­ri, belir­gin dere­ce­de şiş­kin­lik, şiş­lik ve acil tuva­let ihti­ya­cı gibi belir­ti­le­ri bir ara­da gös­te­ren bir sendromdur.
Diye­tis­yen Emre Uzun irri­tabl bağır­sak send­ro­mun­da nasıl bes­len­me­niz gerek­ti­ği ve yeni bir bakış açı­sı FOD­MAP diye­ti hak­kın­da ipuç­la­rı veri­yor. IBS neden­le­ri­ni tam ola­rak orta­ya koy­mak müm­kün değil­dir. Ancak yapı­lan araş­tır­ma­lar­da, IBS olan kişi­ler­de kalın bağır­sak hare­ket­le­rin­de anor­mal­lik ve bar­sak duva­rın­da­ki kas­lar ile sinir­ler ara­sın­da­ki ile­tim­de bozuk­luk oldu­ğu tes­pit ediliyor.Bunun sonu­cun­da bağır­sak dış­kı­yı ata­bil­mek için bir­bi­ri ile uyum­suz hare­ket­ler yap­mak­ta ve kişi­de karın ağrı­sı, şiş­kin­lik ve dış­kı kıva­mı ve mik­ta­rı ile ilgi­li sorun­lar mey­da­na geliyor.
Kişi­den kişi­ye şika­yet­le­rin art­ma neden­le­ri fark­lı­lık gös­ter­se de, sin­di­rim sis­te­mi ile ilgi­li bir bozuk­luk oldu­ğun­dan, yiye­cek­ler büyük önem taşıyor.

İBS VE BESLENME
Yay­gın ola­rak İBS teda­vi­sin­de ​“eli­mi­nas­yon diyet­le­ri” kul­la­nı­lı­yor. Bu diyet­ler­de kişi­ye özel duyar­lı­lık gös­ter­di­ği belir­ti­len besin­ler diyet­ten çıka­rı­lı­yor. Ancak, eli­mi­nas­yon diyet­le­ri­ne özgü bir­kaç temel nok­ta­da sorun ola­bi­le­ce­ği bil­di­ri­li­yor. Emre Uzun; Semp­tom­la­rı tetik­le­yen besin­le­rin birey­ler­de bes­len­me gün­lük­le­ri tutu­la­rak tüke­tim­le­rin­den kaçı­nıl­ma­sı önem­li oldu­ğu­nu­nun altı­nı çiziyor.
Bunun­la bera­ber en sık görü­len tetikleyiciler:

• Lif açı­sın­dan yeter­siz beslenme
• Belir­li yiye­cek­le­re kar­şı has­sa­si­yet (Yiyecek İntoleransı)
• Stres
• Siga­ra
• Alkol
• Adet döne­mi
• Öğün atla­ma ve bir­den çok yemek yeme
• Enfek­si­yon­lar
• Anti­bi­yo­tik kul­la­nı­mı ve diğer ilaçlar

Özel­lik­le ter­cih edi­lecek yiyecekler

• Mey­ve ve seb­ze­ler (Naren­ci­ye hariç)
• Kepek­li pirinç, pirinç unu
• Tahıl­lar
• Su
• Bit­ki­sel çaylar
• Tavuk
• Balık
• Pata­tes, pata­tes unu
• Doğal yoğurt
• Ayçi­çe­ği çekir­de­ği ve bal­ka­ba­ğı çekir­de­ği, keten tohu­mu, susam
• Bol su

Kaçı­nıl­ma­sı gere­ken baş­lı­ca yiyecek ve içecekler

• Pey­nir
• Süt
• Kafe­in içe­ren içe­cek­ler (Çay, kah­ve, kola)
• Çiko­la­ta
• Aşı­rı şeker­li, çok yağ­lı, aşı­rı baha­rat­lı ve maya­lı yiyecekler
• Kır­mı­zı et
• Kuru mey­ve
• Alkol­lü içecekler
• Suni tat­lan­dı­rı­cı­lı, diyet yiyecek ve içecekler
• Buğ­day ve elen­me­miş buğ­day unun­dan yapıl­mış yiyecekler(beyaz ekmek, beyaz makar­na, bis­kü­vi­ler, kura­bi­ye­ler, kek­ler, börekler)

Diye­tis­yen Emre Uzun; Çok yağ­lı ve kızart­ma­lı gıda­lar­dan uzak durul­ma­sı gerek­ti­ği­ni, kah­ve ve alkol tüke­ti­mi kramp­la­ra ve isha­le neden ola­bi­le­ce­ği­ni vur­gu­lu­yor. Tat­lan­dı­rı­cı­lar­da bulu­nan sor­bi­tol ve doğal bal­da, bazı mey­ve­ler­de bulu­nan fruk­toz bar­sak­lar­dan iyi emi­le­me­ye­bi­lir, bu durum yine kramp­la­ra ve isha­le yol açabilir.
FOD­MAP DİY­ETİ NEDİR?
Son yapı­lan araş­tır­ma­lar; düşük fer­men­te içe­rik­li gıda­la­rın irri­tabl bağır­sak send­ro­mu belir­ti­le­ri­ni azalt­tı­ğı­nı belir­ti­yor. FODMAP‘ın açı­lı­mı Fer­men­te Oli­go-sak­ka­rit, Disak­ka­rit, Mono-sak­ka­rit ve Pol­yol­ler. Bun­lar, bağır­sak­la­rı­mız­da kolay­ca sin­di­ri­le­me­yip, fer­men­te ola­rak gaz ve şiş­kin­li­ğe yol açan bile­şik­ler ara­sın­da yer alı­yor. Bu durum İrr­it­abl Bağır­sak Send­ro­mu olan kişi­ler­de sık­ça kar­şı­la­şı­lan bir problemdir.
Kısa­ca, 6 haf­ta boyun­ca FOD­MAP içe­ri­ği yüsek bir­çok yiyecek tüke­til­mi­yor. Bunun sonu­cun­da bu ağrı ve şiş­kin­lik­le­rin büyük ölçü­de azal­ma­sı bek­le­ni­yor. Bu 6 haf­ta­nın sonun­da ise, tüke­ti­le­me­yen bu yiye­cek­ler az mik­tar­lar­da olmak üze­re tek tek gün­lük diye­te tek­rar ekle­ni­yor. Böy­le­ce bağır­sak üze­rin­de­ki etki­le­ri göz­le­ne­rek o gıda­nın rahat­sız­lık verip ver­me­di­ği sap­tan­ma­ya çalışılır.

yonetici

See aut­ho­r­’s posts