100 bin kişiye 1 gastroenterolog düşüyor!

GAST­RO­EN­TE­RO­LO­Jİ / TEM­MUZ 2016

Türkiye’de yemek boru­su, mide, bağır­sak­lar, kara­ci­ğer, saf­ra yol­la­rı ve pank­re­as has­ta­lık­la­rıy­la ilgi­le­nen gast­ro­en­te­ro­lo­ji uzma­nı sayı­sı­nın azal­dı­ğı; bunun gele­cek­te hiz­met sunu­mu­nu aksa­ta­bi­le­ce­ği, has­ta mağ­du­ri­ye­ti­ne ve eko­no­mik kay­ba yol aça­bi­le­ce­ği belirtildi.

Türk Gast­ro­en­te­ro­lo­ji Der­ne­ği Baş­ka­nı Prof. Dr. Ser­hat Bor, Türkiye’de şu anda yak­la­şık 761 olan sin­di­rim sis­te­mi has­ta­lık­la­rıy­la ilgi­le­nen gast­ro­en­te­ro­lo­ji uzma­nı sayı­sı­nın gide­rek azal­dı­ğı­nı, bunun gele­cek­te cid­di bir sorun ola­bi­le­ce­ği­ni belir­te­rek, ​“Avru­pa ülke­le­rin­de 100.000 kişi­ye düşen gast­ro­en­te­ro­log sayı­sı ince­len­di­ğin­de, Tür­ki­ye yüz­de birin altın­da olan tek ülke duru­mun­da. Bu oran, Macaristan’da yüz­bin­de 20, İtalya’da yüz­bin­de 8 iken Türkiye’de yüz­bin­de 0.9’dur” dedi.

10 KİŞ­İD­EN 7’SİNDE VAR

Prof. Dr. Bor, uzman­lık alan­la­rı­nın yemek boru­su, mide, bağır­sak­lar, kara­ci­ğer, saf­ra yol­la­rı ve pank­re­as has­ta­lık­la­rı­nı kap­sa­dı­ğı­nı ve baş­ta ref­lü, ülser, hepa­tit, saf­ra yol­la­rı ve pank­re­as has­ta­lık­la­rı, gast­ri­tin yanı sıra sin­di­rim sis­te­min­de­ki kan­ser­ler­le de ilgi­len­dik­le­ri­ni söyledi. 

Türkiye’de ref­lü sık­lı­ğı­nın yak­la­şık yüz­de 23 oldu­ğu­nu ifa­de eden Prof. Dr. Bor, ​“Ülke­miz­de kabız­lık sık­lı­ğı yüz­de 9, altı­na büyük abdest kaçır­ma ora­nı yüz­de 3.5, has­sas bağır­sak has­ta­lı­ğı sık­lı­ğı yüz­de 15’dir. Bunun yanı sıra, saf­ra taşı, hepa­tit­ler, kan­ser­ler olmak üze­re ner­dey­se her 10 kişi­den 6–7’sinde sin­di­rim sis­te­mi has­ta­lı­ğı oldu­ğu öngö­rü­lü­yor.” diye konuştu. 

Prof. Dr. Bor, ​“Türkiye’de bu has­ta­lık­la­rın tanı ve teda­vi­si için yeter­li sayı­da gast­ro­en­te­ro­lo­ji uzma­nı bulun­mu­yor, bu durum cid­di bir sağ­lık soru­nu­dur. Ülke­miz­de bu alan­da görev yapan der­ne­ği­miz üye­si uzman sayı­sı 761’dir. Bu sayı, ne tanı ve teda­vi, ne aka­de­mik çalış­ma ne de araş­tır­ma geliş­tir­me yapı­la­bil­me­si için yeter­li değil­dir” değer­len­dir­me­sin­de bulu­na­rak şöy­le devam etti:

“Avru­pa ülke­le­rin­de gast­ro­en­te­ro­lo­ji uzma­nı sayı­sı ince­len­di­ğin­de, Tür­ki­ye yüz­bin­de birin altın­da olan tek ülke duru­mun­da. Bu oran, Macaristan’da yüz­bin­de 20, İtalya’da yüz­bin­de 8, Belçika’da yüz­bin­de 6, Avusturya’da yüz­bin­de 5, Fransa’da yüz­bin­de 5, İsrail’de yüz­bin­de 4, Portekiz’de yüz­bin­de 4, Roman­ya, İsv­eç ve İsviçre’de de yüz­bin­de 3 iken Türkiye’de yüz­bin­de 0.9’dur. Bu oran daha da düş­me­ye baş­la­dı. Çün­kü, ihti­sa­sa ayrı­lan yan dal kad­ro­la­rı azal­dı. 2012 önce­si yıl­da 110 gast­ro­en­te­ro­lo­ji yan dal asis­ta­nı için kad­ro açı­lır­ken, son 4 yılın orta­la­ma­sı 23’e düş­tü. Mes­le­ği bıra­kan, haya­tı­nı kay­be­den, emek­li olan, yurt dışı­na giden mes­lek­taş­la­rı­mız hesap­lan­dı­ğın­da, gast­ro­en­te­ro­lo­ji uzma­nı sayı­sı daha da azal­mak­ta­dır. Bu, hem kali­te­li, doğ­ru, zama­nın­da veri­le­bi­lecek hiz­met sunu­mu­nu aksat­mak­ta hem has­ta mağ­du­ri­ye­ti­ne hem de mali­yet kay­bı­na neden olmak­ta­dır. Çün­kü, baş­ta kara­ci­ğer olmak üze­re bir­çok has­ta­lı­ğın teda­vi­si olduk­ça paha­lı­dır ve bun­la­rın has­ta olma­dan önle­ne­bil­me­si için uzman hekim ihti­ya­cı­nın kar­şı­lan­ma­sı gere­kir. Bunun için vakit kay­bet­me­den yan dal kad­ro sayı­sı­nın artı­rıl­ma­sı gere­kir. Aksi tak­dir­de gast­ro­en­te­ro­lo­ji gide­rek nes­li kay­bol­mak­ta olan bir branş hali­ne geliyor.”

Gast­ro­en­te­ro­lo­ji eği­ti­min­de 3 yıl boyun­ca endos­ko­pi eği­ti­mi veril­di­ği­ni vur­gu­la­yan Prof. Dr. Bor, çok kısa süre­li ve yeter­siz eği­tim­ler sonu­cu yapı­lan endos­ko­pi uygu­la­ma­la­rı­nın cid­di sorun­la­ra yol aça­bi­le­ce­ği­ni ifa­de eden Prof. Dr. Bor, ​“Ülke­miz­de endos­ko­pi bu işin eği­ti­mi­ni alan uzman hekim­ler tara­fın­dan yapı­lır­ken, maale­sef geçer­li­li­ği bilim­sel açı­dan şüp­he­li çok kısa süre­li eği­tim­ler­le ser­ti­fi­ka alan hekim­ler­ce de yapıl­mak­ta­dır. Bu ise hem halk sağ­lı­ğı açı­sın­dan hem de mali kay­na­ğın akıl­cı kul­la­nı­mı açı­sın­dan cid­di sorun­la­ra yol açmak­ta­dır. Bu konu­da Sağ­lık Bakanlığı’nın çıkar­dı­ğı yönet­me­lik izlen­me­li­dir.” görü­şü­nü savundu. 

ENDOS­KO­Pİ­Yİ UZMA­NI YAPMALI

Prof. Dr. Bor ayrı­ca, modern tanı ve teda­vi yön­tem­le­ri ara­sın­da önem­li yer tutan endos­ko­pik giri­şim­le­rin; yemek boru­su, mide ve oni­ki par­mak bağır­sa­ğı­nın rahat­sız­lık­la­rın­da nede­nin orta­ya çıka­rıl­ma­sı ama­cıy­la yapı­lan olduk­ça etkin ve güve­ni­lir yön­tem oldu­ğu­nu söy­le­di. Bor, ​“Bu işlem, heki­min doğ­ru teş­his koy­ma­sı­nı ve sağ­lık soru­nu­nun teda­vi­si­nin plan­lan­ma­sı­nı sağ­lar. Endos­ko­pi­nin başa­rı­sı ve has­ta­nın endos­ko­pi­den rahat­sız­lık duy­ma­ma­sı; kimin yap­tı­ğı­na, nere­de yapıl­dı­ğı­na, nasıl yapıl­dı­ğı­na ve dene­yim­li bir yar­dım­cı eki­bi­nin olup olma­ma­sı­na göre deği­şir. Zama­nın­da ve işin uzma­nı tara­fın­dan yapı­lan endos­ko­pi ile gerek­siz uygu­la­ma­lar da önle­ne­bi­lir.” dedi.

Bor, bu yön­tem­le kolo­nos­ko­pi ola­rak adlan­dı­rı­lan tüm kalın ve ince bar­sa­ğın son 20–30 san­ti­met­re­si­nin görü­le­bil­di­ği alt sin­di­rim sis­te­mi ve saf­ra yol­la­rı­na yöne­lik uygu­la­ma yapı­la­bil­di­ği­ni de anım­sa­ta­rak, ile­ri endos­ko­pik giri­şim­ler­le de kalın bağır­sak ya da sin­di­rim sis­te­min­de­ki 10–15 san­ti­met­re büyük­lü­ğün­de­ki tümör­le­rin çıkar­tı­la­bil­di­ği­ni bil­dir­di. Bun­la­rın, ile­ri­de kan­ser­leş­me ris­ki bulu­nan tümör­ler oldu­ğu­nu vur­gu­la­yan Bor, uygu­la­ma­la­rın yerin­de ve tam ola­rak yapı­la­bil­me­si, kime ne zaman uygu­la­na­ca­ğı­nın belir­le­ne­bil­me­si için mut­la­ka alan­da eği­tim almış hekim­ler­ce ger­çek­leş­ti­ril­me­si gerek­ti­ği değer­len­dir­me­sin­de bulundu.

yonetici

See aut­ho­r­’s posts